Definisi
fonetik
Fonetik ialah kajian tentang bunyi-bunyi ujaran
manusia. Kajian fonetik memberikan tumpuan kepada ‘fon’ atau bunyi-bunyi bahasa
dan bagaimana bunyi- bunyi itu dihasilkan, didengar dan diinterpretasikan.
Maksud dan definisi fonetik
menurut Kamus Dewan(1996:354), fonetik ialah ilmu bahasa (linguistik) yang
berkaitan dengan penyebutan kata dan lambang yang menunjukkan sebutannya. Manakala
mengikut Merriam Webster’s Collegiate Dictionary tenth edition (1996:873),
fonetik dikatakan sebagai “the system of speech sounds of a language or group
of languages”. Kamus Oxford Advanced Learner’s Dictionary of current English
(1992:671) fonetik merupakan “the study of speech sounds and their production”.
Mengikut kamus The World Book of Dictionanry (1981:1566) menyatakan fonetik
sebagai “the science dealing with sounds made in speech and the art
of pronunciation. concerned with the production of these speech sounds by
the articulating organs of the speaker, the sound waves in which they result,
and the auditory effect they produce on the hearer”.
Kamus Collins
Shorter English Dictionary (1990:858) pula menjelaskan fonetik sebagai
“the science that deals with pronunciation and the representation of the sounds
of speech.”Mengikut Kamus Linguistik(Harimurti Kridalaksana, 1984:51)
memberikan definisi fonetik sebagai “ilmu yang menyelidiki penghasilan,
penyampaian dan penerimaan bunyi bahasa.” Akan tetapi
mengikut Encyclopedia Americana (1994:955)mendefinisikan fonetik
sebagai “ the science that investigates the sounds made by the speech
organs, seeking to describe them, account for their production, and
classify them.”
Selain definisi-definisi yang diberikan dalam kamus dan ensiklopedia
beberapa pandangan dan pengertian tentang fonetik oleh beberapa orang sarjana bahasa juga disertakan di sini bagi menjelaskan konsep fonetik
tersebut. Mengikut Ferdinand de Saussure dalam buku Pengantar Linguistik Umum
yang diterjemahkan oleh Ajid Che Kob Course in Ge neral Linguistics menyatakan “
fonetik merupakan bahagian-bahagian yang asas dalam ilmu bahasa,
manakala fonologi, hanya satu disiplin Bantu dan terangkum ke dalampertuturan (1993:37).”Mengikut Adrin Akmajian et. Al. dalam bukuLinguistik:
Pengantar bahasa dan Komunikasi terjemahan Aishah Mahdi dan Azizah Hussein
daripada buku Linguistik :An Introduction to Language and Communication
menyatakan: “ Fonetik ialah bidang yang memperkatakan bagaimana bunyi bahasa
dihasilkan (dituturkan) dalam saluran suara bidang kajian yang dikenali se
bagai fonetik artikulasi , dan juga sifat fizikal gelombang bunyi
bahasa yang dihasilkan oleh saluran suara (bidang yang dikenali
sebagai fonetik akustik).Sementara istilah fonetik biasanya bermaksud kajian
tentang sifat artikulasi dan akustik bunyi. (1995:61).
Manakala Marsono dalam bukunya
fonetik memberikan definisi fonetik adalah seperti yang berikut:
“Fonetik (phonetics) ialah ilmu yang menyelidiki bunyi-bunyi bahasa
tanpa melihat fungsi itu sebagai pembeda makna dalam suatu bahasa”
(1986:1”).Prof. Dr J.W.M Verhaar Gadjah Mada Universiti Press, Yogyakarta,
1988, dalam bukunya Pengantar Linguistik memberikan pengertian fonetik
seperti berikut: “Fonetik atau ilmu bunyi menyelidiki bunyi sebagaimana
terdapat dalam parole”.Dr. Awang Had Salleh (Nov 1958 : 536-540),menjelaskan
bahawa fonetik ialah mengkaji bunyi bahasa dari segi cara pengeluarannya,
daerah pengeluarannya dan sifat fizikalnya.
Fonetikamnya ialah pengkajian terhadap unsur bahasa dalam bentuk bunyi.(1993:40)
Alias Mohamad Yatim, dalam bukunya Fonetik dan Fonologi:Suatu Tinjuan menyatakan:
“Fonetik ialah kajian saintifik mengenai bunyi bahasa dan
rumus yang melibatkan pengeluarannya.”(1992:2) Mengikut Arbak Othman
menghuraikan fonetik sebagai: “ Fonetik merupakan bidang yang dipelajari
segala bunyi bahasa (bunyi-bunyi yang dihasilkan oleh alat-alat
pertuturan manusia) dan memberikan simbol fonetik untuk masing-masing bunyi
itu.
Raja Mukhtaruddin bin Raja
Mohd.Dain memberikan pengertian fonetik sebagai berikut “ Fonetik mengandungi
teori-teori mengenai bunyi bahasa. Dalam fonetik akan
terdapat konsep-konsep mengenai bunyi bahasa, kriteria-kriteria pengklasan
bunyi-bunyi bahasa, teknik menghuraikan pengeluaran bunyi bahasa dan
lain-lain seumpamanya.” (1982:40).
Menurut
Siti Hajar Abdul Aziz (2011) pula, asal perkataan fonetik adalah daripada
bahasa Greek yang kemudiannya disebut sebagai phone yang
bermaksud bunyi (suara), iaitu kajian tentang bunyi-bunyi ujaran manusia.
Kajian fonetik memberikan tumpuan kepada ‘fon’ atau bunyi-bunyi bahasa dan
bagaimana bunyi-bunyi bahasa itu dihasilkan, didengar dan diinterpretasikan.
Sementara
Indirawati Zahid dan Mardian Shah Omar (2006) pula menyatakan fonetik ialah kajian mengenai bunyi-bunyi bahasa yang
dihasilkan oleh manusia iaitu bunyi yang digunakan sebagai alat
komunikasi. Selain itu, fonetik
juga boleh didefinisikan sebagai mempelajari segala bunyi yang diucapkan
melalui mulut manusia, baik bunyi manusia, bukan bunyi bahasa, mahu pun
bunyi-bunyi marginal, dan memberikan simbol fonetik untuk setiap bunyi. (Dr.
Lufti Abas, 1975).
Nik
Safiah Karim dan Wan Malini Ahmad dalam buku Teks Bahasa Melayu STPM yang
diterbitkan oleh Penerbit Fajar bakti Sdn.Bhd (2006) pula mentakrifkan bahawa
fonetik ialah bidang yang mengkaji bunyi-bunyi yang dihasilkan oleh kita iaitu
manusia dan memberikan lambang kepada bunyi-bunyi tersebut. Menurut Prof.
Emeritus Dr. Abdullah Hassan dalam bukunya Fonetik Dan
Fonologi : Siri P & P Bahasa Melayu (2005) pula menjelaskan
bahawa fonetik ialah bidang yang mengkaji penyebutan bunyi manusia, terutama
bunyi yang digunakan dalam pertuturan.
2.1 Cabang-cabang
fonetik
Bidang fonetik terbahagi
kepada tiga cabang utama, iaitu fonetik artikulasi, fonetik akustik dan fonetik
auditori. Fonetik artikulasi mengkaji cara bunyi-bunyi bahasa
dihasilkan oleh manusia dan bahagian-bahagian (articulator) yang terlibat dalam
penghasilan bunyi. Selain itu, cabang ini juga melakukan pengelasan
terhadap bunyi bahasa berdasarkan cara bunyi itu dikeluarkan oleh alat tutur.
Fonetik akustik pula
mengkaji sifat-sifat bunyi bahasa. Sifat fizikal yang dimaksudkan
ialah gelombang bunyi ujaran yang dihasilkan oleh pita suara. Gelombang
bunyi ini dapat diukur dengan menggunakan alat seperti spektogram dan
osiloskop. Antara sifat yang diberi perhatian dalam kajian
fonetik akustik termasuklah nada, frekuensi dan amplitud.
Fonetik auditori pula
mengkaji cara otak memproses bunyi yang diterima melalui telinga dan cara
bunyi-bunyi tersebut diinterprestasikan. Proses yang terlibat
dinamakan sebagai mendekod, yang melibatkan
pendengar. Penutur menukarkan maklumat yang hendak disampaikan dalam
bentuk kod-kod yang tertentu seperti bunyi, kata dan ayat manakala pendengar
pula mentafsir maklumat ini dalam otak bagi menjadikannya sesuatu yang bermakna
dalam komunikasi yang berlangsung. (Indirawati Zahid & Mardian Shah Omar,
2006).
Tiada ulasan:
Catat Ulasan