CONTOH SOALAN BMM3110
BAHAGIAN A
1. Ciri-ciri wajib bagi ayat hanya terdapat
dalam satu ayat sahaja daripada senarai ayat di bawah ini.
Pilih ayat yang menepati definisi ciri-ciri wajib ayat yang sebenar.
A. Adik saya berlari.
B. Pemain
itu telah menendang bola.
C. Budak-budak
itu berjalan kaki ke asrama.
D. Encik
Hamidin membeli sebuah rumah baharu.
2. Pilih ayat perintah jenis permintaan yang
betul.
A. Tolong
ketepikan meja.
B. Kamu
tunggulah dia di dewan ini.
C. Usah
difikirkan masalah kenaikan pangkat itu lagi.
D. Silalah datang ke majlis perasmian
itu pada hujung minggu nanti.
3. Semua ayat di bawah terbentuk dalam ragam
ayat yang sama kecuali
A. Ketinggalan
baslah murid-murid itu.
B. Akan
saya sertai pertandingan syarahan itu.
C. Masalah staf saya itu belum dapat
saya selesaikan.
D. Tidak
akan bertolak oleh kamilah kereta yang rosak itu.
4. Konstituen frasa nama terdiri daripada
A. sepatah
kata yang berasal daripada kata nama
B. dua
patah kata yang terbentuk daripada kata nama dan kata-kata lain.
C. kata
nama dalam frasa nama ialah intinya sedangkan kata-kata lain hanya sebagai
penerang.
D. kata nama atau sekumpulan kata yang
kata utamanya kata nama dan yang dapat berfungsi
sebagai subjek, predikat atau
objek dalam ayat.
5. Pilih frasa nama di bawah yang termasuk
dalam kekecualian peraturan hukum D-M.
A. Isu-isu
lain
B. Ketua hakim
C. Menteri
Pelajaran
D. Pejabat
pos besar
6. Ayat-ayat yang berikut menggunakan hukum
D-M yang betul dalam bahasa Melayu kecuali
A. Studio
mini yang dimilikinya terbakar.
B. Air tangki di kawasan perumahan itu
bocor.
C. Hantu
raya sering mengganggu penduduk di situ.
D. Kami
ke lapangan terbang dengan menaiki kereta api laju.
|
7.
Kata kaki dalam ayat di atas bukan frasa nama. Hal ini demikian kerana
kata kaki hanya
berfungsi sebagai
A. objek
B. subjek
C. predikat
D. pelengkap
8.
Semua ayat di bawah menggunakan kata bantu.
Pilih ayat yang tepat penggunaan kata
bantunya.
i Saya telah meniduri tilam baharu itu.
ii Dia sudah pulang ke rumah barangkali.
iii Mereka akan selesaikan
masalah itu minggu depan.
iv Belumkah pelajar institut
perguruan itu menduduki peperiksaan?
A I, II dan IV
B II, III dan IV
C I, III dan IV
D I, II, III dan IV
9. Dalam bahasa Melayu, frasa adjektif boleh
hadir dengan kata penguat.
Pilih ayat yang paling tepat penggunaan
kata penguat.
i Masakan tukang masak itu sedap sekali.
ii Pergerakan kereta lembu itu perlahan benar
iii Tutur kata pemuda itu
sungguh kurang sopan
iv Nyanyian kumpulan nasyid itu
sungguh amat merdu
A i, ii dan iii
B i, ii dan iv
C i, iii dan iv
D ii, iii dan iv
10. Pilih binaan ayat yang tergolong dalam
ayat majmuk kerana ayat-ayat itu ada klausa dengan tugas-tugasnya yang
tertentu.
i Kereta baharu itu tinggi harganya.
ii Keempat-empat orang pelajar itulah yang
dicarinya.
iii Semua anggota parti itu mengetahui siapa nama
calon presiden parti mereka.
iv Bahawa soalan peperiksaan itu agak sukar
dibuktikan oleh jawapan pelajar yang salah.
A i dan iii
B ii dan iii
C i, ii, dan iv
D i, iii dan iv
11. Unsur tatabahasa ini tidak dapat diwakili
oleh frasa sendi.
A. subjek
B predikat
C penerang frasa nama
D keterangan frasa objektif
12. Ayat yang manakah yang betul penggunaan
frasa sendinya?
A Menjelang hari raya mereka balik
kampung.
B Mereka tertarik dengan keindahan
Pulau Tioman.
C Dia
telah mengambil tindakan seperti yang disarankan.
D Bangunan yang indah itu diperbuat
dengan batu kristal diimport.
13. Frasa sendi nama boleh terbentuk daripada
binaan yang berikut kecuali
A Kata Sendi + Frasa Nama
B Kata Sendi + Frasa Nama + Penerang
C Kata Sendi + Kata Bantu + Frasa Nama
D Kata Sendi + Kata Nama Arah + Kata
Adjektif
14. Pilih ayat yang bukan ayat inti antara ayat
yang berikut
A Rumah itu ialah rumah Encik Badrul.
B Rambut artis lelaki itu sangat
panjang.
C Encik Rajoo di Kuala Lumpur
semalam.
D Mereka bermain bola sepak di padang
sekolah.
15. Terdapat empat pola ayat dasar dalam
b.Melayu.
Berdasarkan pernyataan
di atas, kelompok manakah yang tepat mewakili pola FN + FA dan
FN + FK?
A Gadis itu kemalu-maluan
Cita-citanya setinggi gunung
Cita-citanya setinggi gunung
B Tingkah lakunya kebudak-budakan.
Pemuda itu melangkahi longkang itu.
Pemuda itu melangkahi longkang itu.
C Dia menjeling ke arah
rakannya.
Budak itu menangisi kematian kucingnya.
Budak itu menangisi kematian kucingnya.
D Wajah gadis itu sungguh
cantik.
Warna kereta Honda abang saya itu seputih kapas.
Warna kereta Honda abang saya itu seputih kapas.
|
16.
Pilih ayat yang terbit daripada
ayat dasar yang tercatat dalam petak di atas.
i Telah diberitahukan Amit berita itu kepada keluarganya.
ii Telah memberitahukan berita it kepada
keluarganyalah Amit.
iii Amit telah memberitahu keluarganya berita
itu?
iv Keluarganya telah diberitahukan oleh Amit
tentang berita itu.
A i, ii
dan iii
B i, iii dan iv
C ii, iii dan iv
D ii, iii dan iv
17. Pernyataan manakah yang benar tentang
intonasi ayat pasif biasa?
A 2-4-2-3
B 1-2-3-4
C 2-1-3-4
D 1-3-2-4
|
|
|
18.
Tingkat
nada dalam intonasi ditandai dengan angka 1, 2, 3 dan 4. Pilih penanda ucapan
bagi ayat di atas.
A 2-4-2-3
B 2-4-3-4
C 2-4-2-4
D 2-3-1-4
19. Ayat majmuk mesti mempunyai subjek atau
predikat atau objek yang lebih daripada satu.
Rajah 1 merupakan
rajah pohon ayat majmuk yang mengalami proses penerbitan ayat yang
mengakibatkan pengguguran.
Proses transformasi
yang terlibat ialah pengguguran
A Subjek
frasa nama A2 C Predikat frasa sendi nama A2
B predikat frasa nama A2 D Subjek dan predikat frasa nama A2
20. Pilih pembentukan ayat yang berbeza daripada
tiga ayat yang lain.
A Kerana berjaya dengan cemerlangnya
dalam peperiksaan SPM, dia dianugerahi biasiswa.
B Dengan
ilmu yang ada padanya, dia menubuhkan syarikat penerbitan sendiri.
C Mereka masih bermesyuarat meskipun
hari sudah lewat malam.
D Dia menerangkan bagaimana peristiwa
itu terjadi.
BAHAGIAN B
1. Frasa dan ayat tidak dapat dipisahkan.
Kehadiran frasa amat penting untuk pembentukan ayat yang sempurna.
a) Lengkapkan ayat di bawah dengan kata
atau kata-kata yang sesuai agar membentuk frasa yang lengkap.
i. Senarai barang yang perlu
dibawa adalah seperti yang berikut, iaitu cadar, sarung bantal, dan barang
keperluan sendiri.
ii Antara fakta yang berikut,
yang manakah yang benar tentang punca
kejayaan pelajar?
kejayaan pelajar?
iii Yang ditahan yang membawa
senjata yang berbahaya sahaja.
iv Dengan berpandu pada kompas,
mereka masuk ke hutan.
v Dua orang pelajar itu sahajalah yang
mencapai keputusan yang cemerlang.
(5m)
b) Berikan
5 contoh ayat dasar atau ayat inti yang predikatnya terdiri daripada frasa
sendi yang disertai oleh keterangan.
Keterangan
boleh terdiri dripada k. nama dan frasa sendi.
Contoh:
Ibu
di dapur pada pagi tadi.
Ibu
ke Kuala Lumpur semalam.
(5m)
2 a) Bina
3 ayat pasif songsang dan setiap ayat mesti mempunyai predikat yang di dalamnya
disertai oleh mana-mana kata penguat di atas.
i Sungguh cantik gadis itu.
ii Besar sekali rumahnya.
iii Tinggi sungguh gunung itu.
(3
cth x 2m = 6m)
b) Frasa adjektif boleh juga diluaskan
dengan frasa sendi sebagai keterangan untuk membentuk predikat ayat.
Berikan
2 cth ayat inti yg predikatnya tdiri drpd frasa adjektif dgn frasa sendi sbgai
keterangan.
i Dia jujur terhadap saingannya.
ii Rumahnya jauh dari sini.
(
2 cth x 2m = 4m)
3 Ayat
dalam bahasa Melayu terdiri drpd ayat dasar, ayat tunggal dan ayat majmuk (
Ayat majmuk gabungan dan ayat majmuk pancangan)
a) Nyatakan
maksud konsep ayat majmuk gabungan.
i)
konsep ayat majmuk gabungan
Ayat majmuk
gabunganialah ayat yang terbentuk daripada 2 ayat tunggal sekurang-kurangnya
dan digabungkan dengan kata hubung seperti atau, dan, lalu dan sebagainya.
ii)
konsep ayat dasar
Ayat dasar ialah ayat yang paling kecil dan
menjadi asas kepada ayat-ayat yang lain. Ayat dasar mempunyai 4 pola iaitu FN + FN, FN + FK, FN + FA dan FN
+ FSN dan semua ayat dasar mestilah bermula dengan FN.
(
2 cth x 2 m = 4m)
b) Berikan
2 cth ayat tunggal yang menggunakan kata tanya dan satu cth ayat tunggal yang
menggunakan frasa kerja pasif pelaku diri kedua.
Ayat
tunggal dengan kata tanya
i Nama ibu awak siapa?
ii Mengapa peristiwa itu berlaku?
iii Awak dilahirkan di mana?
iv Bilakah peristiwa itu berlaku?
( **semua jenis ayat tunggal diterima asalkan
menggunakan kata tanya)
Ayat
tunggal dengan frasa kerja pasif pelaku
diri kedua.
i Kereta itu awak pandu.
ii Rumah itu kamu beli.
iii
Gelas it awak pecahkan.
iv Bilik itu kamu masuki?
( **semua jenis ayat tunggal diterima asalkan
menggunakan frasa kerja pasif pelaku diri kedua)
4 Penyusunan
semula ayat merupakan satu ciri yang terdapat dalam b. Melayu.
Antara
ayat yang melibatkan penyusunan itu termasuklah ayat songsang.
a) Susun ayat di bawah ini menjadi dua
jenis ayat tanya bersusunan songsang.
Kelima-lima
orang pelajar itu sedang mengulang kaji pelajaran.
i) Sedang mengulang kaji pelajarankah
kelima-lima orang pelajar itu?
ii) Sedangkah kelima-lima orang pelajar itu
mengulang kaji pelajaran?
b) Tukarkanlah ayat-ayat di bawah ini
menjadi ayat pasif songsang.
i) Institut itu belum pernah saya kunjungi?
Belum pernah saya kunjungi institut itu.
Belum pernah saya kunjungi institut itu.
ii) Kamu telah dapat mengatasi masalah tersebut?
Telah dapat kamu atasi masalah tersebut.
Telah dapat kamu atasi masalah tersebut.
iii) Mereka pernah mendiami taman itu?
Pernah didiami oleh mereka taman itu.
Pernah didiami oleh mereka taman itu.
BAHAGIAN C
1. Ayat
pasif ialah sejenis ragam ayat dlm bahasa Melayu. Dalam pola ayat biasa (ayat
pasif biasa), banyak sekali jenis ayat pasif yang ditemukan. Ayat pasif tersebut terdiri daripada ayat
pasif berpelaku, ayat pasif dengan kata imbuhan tertentu, ayat pasif berimbuhan
dan pelengkap serta ayat pasif bantuan dengan kata kena.
Bincangkan
pembentukan ayat pasif biasa tersebut dengan memberikan satu contoh ayat bagi
setiap pembentukannya.
(20
m)
Pendahuluan
Ayat pasif ialah ayat yang subjeknya berperanan sebagai pencerita
Isi
Dalam pola ayat pasif biasa, terdapat 8 jenis ayat pasif
yang ditemukan iaitu
1. huraian
ttg ayat pasif pelaku diri pertama
2. huraian
ttg ayat pasif pelaku diri kedua
3. huraian
ttg ayat pasif pelaku diri ketiga
4. huraian
ttg ayat pasif ber
5. huraian
ttg ayat pasif ter
6. huraian
ttg ayat pasif ke....an
7. huraian
ttg ayat pasif ke...an dan disertai oleh pelengkap
8. huraian
ttg ayat pasif bantuan yg disertai kata kena
1 huraian, 1 cth = 2m
8 huraian, 8 cth = 16 m
pendahuluan = 4m
2. Frasa
kerja transitif terbentuk drpd kata kerja transitif dan frasa nama sbg
objeknya.
Huraikan
semua jenis imbuhan yg membentuk kata kerja transitif dan sekali gus mnjd frasa
kerja transitif apabila disertai oleh frasa nama untuk
berfungsi sbgai predikat ayat. Tulis satu contoh ayat bg setiap cntoh frasa
kerja transitif itu.
(20
m)
Kata kerja transitif dapat dibentuk daripada 6 imbuhan
iaitu
1. imbuhan
awalan meN....yg memerlukan objek selepasnya untuk berfungsi sbgai predikat
ayat
cth: Ali menendang bola.
2. Imbuhan
apitan meN...i
cth:
Ali memasuki rumah.
3. Imbuhan
apitan meN...kan
cth:
Ali memecahkan pinggan itu.
4. Imbuhan
rangkap mempeR...
cth:
Pekerja-pekerja itu sedang memperbesar bilik
5. Imbuhan
apitan mempeR...i
cth: Ayah saya memperkebuni tanah terbiar
itu.
6. Imbuhan apitan mempeR..kan
cth: Pekerja-pekerja itu sedang
mempertingkatkan bangunan.
*huraian ttg 1 imbuhan dan 1 cth = 3m
6
imbuhan, 6 cth = 18 m
cara
berbahasa = 2m
3. klausa objek, klausa
pelengkap, klausa penerang, dan klausa keterangan dapat dikemukakan dlam ayat
mjmuk pancangan.
Bincangkan
pembentukan keempat-empat klausa tersebut dalam ayat mjmuk pancangan dgn
memberikan cthbg setiap klausa yg berkenaan.
pndahuluan;
Klausa
ialah sekelompok kata yg ada subjek dan predikat spt ayat juga.
Klausa
merupakan ayat tambahan atau ayat dalam ayat.
Antara
klausa yg terdpt dalam ayat mjmuk pancangan termasuklah klausa objek, klausa
pelengkap, klausa penerang dan klausa keterangan.
Klausa objek wujud selepas kata kerja transitif dlm ayat
mjmuk pancangan. Klausa yang asalnya daripada
ayat biasa boleh dipancangkan dgn ayat lain (klausa utama) dgn
mnggunakan kata hubung bahawa, sekiranya klausa itu berasal drpd ayat tnya yg
mggunakan kata tanya, klausa itu boleh dipancangkan terus selepas kata kerja
transitif tnpa menggunakan kata hubung bahawa dan tanda tanyanya ditinggalkan.
Cth:
Dia menyatakan bahawa ibunya sihat.
Dia menerangkan bagaimana peristiwa itu berlaku.
Klausa pelengkap wjud selepas kk tak transitif atau kata
adjktif dalam ayat mjmuk pancangan. Klausa yg asalnya drpd ayat biasa boleh
dipancangkan dgn ayat lain ( klausa utama) dngan mggunakan kata hubung bahawa,
sekiranya klausa itu berasal drpd ayat tanya yg menggunakan kata tanya, klausa
itu boleh dipancangkan terus selepas kk transitif tanpa menggunakan kata hubung
bahawa dan tanda tanyanya ditinggalkan.
cth:
Dia berkata bahawa ibunya sihat.
Dia yakin bahawa ibunya selamat.
Dia bertanya siapa nama orang itu.
Klausa penerang wujud selepas frasa nama yg mnjdi objek
ayat. Klausa yg asalnya drpd ayat biasa boleh dipancangkan selepas frasa nama
sebagai objek dgn mnggunakan kata hubung bahawa, sekiranya klausa itu berasal
dripada ayat tanya yg menggunakan kata tnya, klausa itu boleh dipancangkan
terus selepas frasa nama sebagai objek tnpa menggunakan kata hubung bahawa dan
tanda tanyanya ditinggalkan.
cth:
Kamal mendengar khabar bahawa ibunya sihat.
Dia mendengar penjelasan bagaimana perkara itu terjadi.
Klausa keterangan
Klausa keterangan ialah klausa bawahan (tak bebas,
terikat, kecil) yg bertugas sbgai keterangan dlam ayat pancangan. Klausa ini
digabungkan dngan klausa utama dgn menggunakan kata hubung jika, kerana, walaupun, sekiranya, supaya, dengan dan lain-lain.
cth:
Dia menangis kerana
(dia) gagal dalam temu duga.
Padi itu saya jemur supaya
(padi itu)kering.
Orang itu menebang pohon belimbing dengan (dia) menggunakan gergaji.
Engkau akan berjaya dalam perniagaan jika (engkau ) rajin berusaha.
(bahagian yg bercetak italik ialah klausa keterangan)
·
huraian 1
jenis klausa dan 2 cth ayat = 5 m
·
huraian 4
jenis klausa dan 8 cntoh ayat = 20 m
SINTAKSIS
BAB 1 : SINTAKSIS : BIDANG KAJIAN
sintaksis ialah :
§ Cabang ilmu bahasa yang mengkaji bentuk,
struktur, dan binaan atau konstruksi ayat.
§ Sintaksis bukan sahaja mengkaji proses pembinaan ayat tetapi juga hukum-hukum yang menentukan bagaimana perkataan
disusun dalam ayat.
1.1 Struktur
binaan ayat : binaan/konstruksi
: gabungan/rentetan bentuk kata yg sewenang2 & tdk tersusun
:t’bentuk drpd unit kecil rangkai kata yg dikenali sbg unsur/konstituen
: cth : Ahmad tertidur. (mengandungi 2 unsur/konstituen)
1.2 Pembahagian Subjek & Predikat
Subjek : konstituen, sama ada terdiri daripada satu perkataan atau beberapa perkataan, yang bersifat frasa nama dan menjadi unsur yang diterangkan.
Predikat : kumpulan perkatan yang tergolong dalam satu frasa dan menjadi unsur yang menerangkan subjek.
Dalam kebanyakan bahasa, subjek setiap ayat hanyalah terdiri daripada frasa nama.
Predikat sesuatu ayat tunggal dapat dibina daripada unsur-unsur frasa nama, frasa kerja, frasa adjektif, dan frasa sendi nama.
cth : Adik / makan nasi.
1.3 Ayat Dasar & Ayat Terbitan
Ayat Dasar : Ayat yang menjadi dasar atau sumber bagi pem bentukan semua ayat lain dalam sesuatu bahasa.
: Konstituen subjek mendahului konstituen predikat
: Semua ayat boleh dikesan rangka dasarnya tertentu. Mempunyai pola ayat dasar.
: Daripada pola tersebut, terbit ayat lain (ayat tunggal dan ayat majmuk, ayat pendek atau ayat panjang, ayat aktif atau pasif dan sebagainya)
: Semua ayat dasar terdiri daripada ayat penyata, yakni ayat yang diucapkan dengan maksud membuat penyataan
: Pola ayat dasar :
Pola Subjek Predikat
1 FN FN
2 FN FK
3 FN FA
4 FN FSN
Ayat Terbitan :
: ayat2 yg lebih panjang/kompleks
: terbentuk apabila beberapa unsur, baik unsur pkataan/unsur frasa ditambah pd frasa subjek/predikat sesuatu ayat dasar.
cth :
ayat dasar : Ali guru.
ayat terbitan : Ali guru sementara di sekolah itu.
1. 4 Susunan dalam Ayat
: kedudukan subjek dan predikat dalam ayat.
Susunan biasa : binaan ayat yang subjeknya terletak di hadapan ayat, diikuti oleh predikat.
Susunan songsang : binaan ayat yg predikatnya mendahului subjek
BAB 2 : SINTAKSIS(BIDANG KAJIAN)
2.1 Urutan Kata
: hukum/rumus yg mendasari proses urutan perkataan / kelompok perkataan utk m’bentuk ayat. (BM = S[subjek] +K [k.kerja]+O [objek].
2.2 Perpindahan ayat
: kedudukan sesuatu /kelompok pkataan mpunyai kebolehan berubah tempat dalam sesuatu binaan ayat. (xpenting pun)
2.3 Ragam Ayat
terdapat 2 golongan ragam ayat : ayat aktif, ayat pasif
ayat aktif : ayat yang menekankan objek, mengandungi kata kerja yg mengutamakan subjek asal sbg judul
ayat pasif : menerangkan benda atau orang yang dikenakan perbuatan ke atasnya, mengutamakan subjek terbitan sbg judul
2.4 Jenis Ayat
Ayat penyata : ayat yg diucapkan utk tujuan melakukan suatu penyataan / mengemukakan keterangan ttg sesuatu perkara.
cth : Bapa saya seorang guru Bahasa Melayu.
Ayat Tanya : ayat utk tujuan mengemukakan sesuatu pertanyaan.
cth : Apakah pekerjaan bapa kamu?
Ayat Perintah : diucapkan utk tujuan memberikan arahan utk tujuan menimbulkan sesuatu tindakan.
cth
1. suruhan : Siapkan kerja itu dengan segera.
2. larangan : Jangan berludah di sini.
3. silaan : Sila buat laporan di balai polis.
4. permintaan : Tolong tutup pintu itu.
Ayat seruan : diucapkan secara bernada seru utk menyatakan sesuatu keadaan perasaan seperti marah, takut, geram, takjub & sebagainya.
cth : Cis, berani kau mengganggu dia!
BAB 3 : FRASA NAMA BM
: binaan yg dr sudut nahu, boleh terdiri drpd satu pkataan yg boleh bfungsi sbg 1 konstituen dlm binaan ayat.
: bfungsi sbg subjek, hanya berfungsi sbg predikat dlm pola ayat dasar iaitu:
Pola Subjek Predikat
1 FN FN
2 FN FK
3 FN FA
4 FN FSN
: Boleh tdiri drpd 1 pkataan sahaja/beberapa pkataan
: juga boleh hadir sesudah k.kerja transitif dlm frasa kerja.
cthnya :
subjek |
k.kerja |
objek |
1. Orang
itu |
memanggil |
saya. |
2. Para
siswazah |
memohon |
jawatan
itu |
: FN wujud sbg unsur dlm predikat FSN
subjek |
frasa sendi nama |
|
sendi nama |
frasa nama |
|
1.
Mereka |
di |
Kuala
Lumpur. |
2.
Hadiah itu |
daripada
|
Ahmad. |
3.
Kereta itu |
ke |
Kota
Bahru. |
subjek |
predikat |
||
k. kerja |
k. sendi nama |
frasa nama |
|
1. Umat Islam |
berpegang |
pada |
takdir
Ilahi. |
2. Pena
itu |
ada |
pada |
saya. |
3. Dia |
memotong
buah itu |
dengan |
pisau. |
3.1 Konstituen Frasa Nama
Konstituen=unsur.
: unsur yg menjadi pengisi FN ialah KN sbg unsur intinya.
: unsur inti boleh wujud secara bersendirian ataupun dgn sederetan penerang yg hadir sblm FN / sesudahnya / sebelum dan sesudah FN.
: terdapat unsur BUKAN KN yg boleh mengisi FN jika unsur itu boleh saling berganti dgn KN. cthnya :
1. Bersenam menyihatkan badan.
2. Putih melambangkan kesucian.
3. Makan suap perbuatan yang keji.
3.2 Binaan Frasa Nama
: boleh terbentuk drpd 1 pkataan sahaja ataupun sederetan pkataan.
: jika bentuknya sederetan pkataan. tdapat dua jenis iaitu [ inti + penerang ] dan [inti + inti]
1. inti + penerang
: boleh terdiri drpd
i. inti + penerang nama
ii. inti + penerang bukan nama
i. inti + penerang nama
: semua unsur terdiri drpd KN, intinya terdiri drpd KN dan penerangnya juga KN.
: boleh merupakan :
1. inti + penerang nama keturunan
cth : orang Melayu, keturunan Jawa
2. inti + penerang nama jenis
cth : harimau bintang, pingat gangsa
3. inti + penerang nama penyambut
cth : pam air, gunting kain, pelayan tetamu
4. inti + penerang nama kegunaan
cth : sabun pencuci, minyak pelincir, kayu pemukul
5. inti + penerang nama kelamin
cth : ayam jantan, anak perempuan
6. inti + penerang nama tempat
cth : anak kampung, Cina Melaka, tepi pantai
7. inti + penerang nama arah
cth : angin timur, kawasan barat, jalan tengah
8. inti + penerang nama anggota badan
cth : jam tangan, rantai leher, kepala lutut
9. inti + penerang tenaga penggerak
cth : kipas elektrik, dapur gas, kapal api
10. inti + penerang nama perihal/perkara
cth : lesen perniagaan, surat perjanjian
11. inti + penerang nama milik
cth : rumah saya, perkerjaan bapa
12. inti + penerang nama khas
cth : Bandar Ipoh, Sungai Pahang
13. inti + pen nama panggilan/gelaran
cth : Haji Ahmad, Tan Sri Abdullah, Sang Kancil
ii. inti + penerang bukan nama
: menerima penerang bukan drpd jenis KN.
1. inti + pen penentu
- penentu hadapan : k. bilangan & penjodoh bilangan sebelum inti
cth : lima orang askar, segala kelengkapan
- penentu belakang : unsur yg hadir selepas KN
cth : orang itu, calon ini, pemenang itu
2. inti + pen k. kerja
cth : kamar tidur, kedai gunting, bilik menunggu
3. inti + pen k. adjektif
cth : anak muda, kulit putih, rumah haram
4. inti + pen k. adverb
cth : masa serentak, hari lusa, lawatan julung kali
5. inti + pen FSN
cth : rumah di Bandar, lawatan ke Muzium Negara, kiriman daripada abang
6. inti + pen bilangan ordinal
cth : tempat pertama, tingkat ke sepuluh
2. inti + inti
: tidak mpunyai unsur penerang, makna keselruhan didukung oleh kedua-dua KN inti.
i. inti + inti dgn maksud sama erti
cth : tubuh badan, ribut taufan, hutan rimba
ii. inti + dgn maksud lawan erti
cth : kerusi meja, jantan betina, ibu bapa
BAB 4 : SUSUNAN KONSTITUEN FRASA NAMA BM
4.1 Peraturan D-M
: D (diterangkan), M (menerangkan)
: unsur yg diterangkan itu merupakan unsur inti yg hadir pd kedudukan pertama
: unsur menerangkan unsur penerang yg hadir pd kedudukan yg kedua
cth :
orang lelaki, askar Melayu, kelapa sawit, Restoran Aminah.
: penggunaan susunan unsur2 frasa nama yg bertentangan dgn peraturan D-M adalah salah
4.2 Kekecualian Hukum D-M
: kekecualian hukum D-M boleh berlaku akibat kebiasaan dalam penggunaan, terutama pada nama-nama jawatan
cth : perdana menteri, timbalan pengerusi, ibu pejabat.
BAB 5 : FRASA KERJA BM
: boleh terdiri drpd 1 pkataan / lebih dan kata intinya kata kerja.
: boleh merupakan k.kerja transitif dan k.kerja tak transitif
: k.kerja tak transitif hadir bersendirian/ diikuti oleh satu / sederetan pkataan
: k. kerja transitif mesti diikuti oleh objek serta unsur2 lain
5.1 Binaan Frasa Kerja
i. FK yg tdk mempunyai objek yg KKerjanya tidak perlu disambut oleh sesuatu FN sbg objek utk melengkapkannya, mengandungi KK tak transitif.
cth : 1. Ali menang.
2. Mereka sedang tidur.
3. Hang Jebat bertikam dengan Hang Tuah.
ii.
FK yg mengandungi objek, yg KKerjanya mesti disambut oleh FN sbg objek utk
melengkapkan KK. mengandungi KK transitif, boleh juga diikuti oleh bahagian
keterangan.cth : 1. Kami makan ayam goreng itu.
2. Pemburu menembak harimau itu dengan senapangnya.
5.2 Binaan FK Tanpa Objek
: terdiri drpd satu jenis KK sbg intinya iaitu KK tak transitif.
: KK tak transitif ialah sejenis kata kerja yg tdk perlu disambut oleh sebarang FN sbg objek sebagai pelengkapnya.
: FK jenis ini TIDAK boleh dipasifkan.
: terdpt 3 jenis KK tak transitif.
i. K. Kerja Tak Transitif Tanpa Pelengkap
: tidak memerlukan apa2 unsur sbg pelengkap. telah mempunyai makna yg sempurna.
cth : 1. Semua penonton bangun.
2. Pokok itu tumbang.
3. Mereka semua pulang.
4. Kakak sedang tidur.
ii. K. Kerja Tak Transitif dgn Pelengkap
: KK yg tidak mempunyai makna yg lengkap sekiranya tdk diikuti oleh unsur pelengkap.
: tetapi, unsur ini bukanlah objek kerana ayatnya tdk boleh dipasifkan.
: cth KK ialah beransur, berbuat, ada, berbantalkan
: tdpt 3 jenis KKTT dgn pelengkap.
1. K.Adjektif sbg pelengkap
cth : 1. Keadaannya menjadi genting.
2. Badannya menjadi lemah.
3. Ekonomi negara kita bertambah kukuh.
2.
Frasa Sendi Nama sbg pelengkapcth : 1. Mereka berada di Kuala Lumpur.
2. Keretanya membelok ke kiri.
3. Saya tinggal di kampung.
3. K. Nama sbg pelengkap
: cara membezakan KN sbg pelengkap dan KN sbg objek ialah pelengkap TIDAK boleh dipasifkan.
: tdpt 2 kump KKTT yg terima KN sbg pelengkap iaitu yg ada imbuhan ber-…-kan dan KKTT menjadi dan ada.
cth : 1. Dia berbantalkan lengan.
2. Pak Kaduk berbajukan kertas.
3. Pengembara itu berselimutkan embun.
4. Dia menjadi guru.5. Orang itu ada harta.
iii. K. Kerja Tak Transitif dgn KN sbg penerang
: bukan menjadi objek kerana tdk boleh dipasifkan.
: bukan menjadi pelengkap kerana boleh ditiadakan tanpa merosakkan kesempurnaan makna KK yg diikutinya
cth :
subjek |
frasa kerja |
|
K.kerja |
penerang |
|
1.
Lelaki itu |
berseluar |
jean. |
2.
Mereka |
bersawah
|
padi. |
3.
Bapanya |
berniaga |
ayam. |
5.3 Binaan FK dgn Objek
: mengandungi K.kerja Transitif sbg inti dan FN yg mengikuti KK sbg objek atau penyambutnya.
: boleh dipasifkan
cth :
1. Kami makan ayam goreng itu.
Ayam goreng itu kami makan. (pasif)
2. Pemburu menembak harimau itu dengan senapangnya.
Harimau itu ditembak oleh pemburu dengan senapangnya. (pasif)
: FK yg mengandungi FN sbg objek boleh dibahagikan kpd 2.
i. FK dgn satu objek
cth :
1. Saya menjawab surat itu.
2. Dia tidak mengabaikan tugasnya.
3. Perahu-perahu itu menyusuri pantai.
: terdpt sejumlah pkataan yg berbentuk KK ttpi membawa makna adjektif.
: ia boleh menerima k.penguat dan FN yg mengikutinya boleh digugurkan.
cth :
1. Filem itu sungguh menyeramkan.(kami)
2. Keputusan itu sangat menggembirakan. (saya)
3. Saya percaya peristiwa semalam sangat menakutkan anda.
ii. FK dgn Dua Objek
: mengandungi dua FN yg menjadi objek kpd KK itu.
: mempunyai fungsi yg berbeza2 dan disebut sbg objek tepat dan objek sipi
: objek tepat – menjadi penyambut secara langsung kpd KK
: objek sipi – tidak menjadi penyambut secara langsung kpd KK.
cth :
1. a) Ahmad menghadiahkan buku kepada Ali.
b) Ahmad menghadiahi Ali sebuah buku.
: objek tepat bg ayat di atas ialah Ali, manakala objek sipi ialah sebuah buku.
: jika ayat ini dipasifkan, hanya FN yg menjadi objek tepat akan mengalami penjudulan, iaitu subjek kpd unsur yg diterangkan.
c) Ali dihadiahi buku oleh Ahmad.
cth2 lain :
1. Dia mencarikan isterinya buah nangka.
2. Tuhan mengurniakan makhluknya rahmat.
3. Ibu memasakkan tetamu makanan.
: jika ayat2 tersebut berubah susunannya (objek tepat diletakkan di bahagian blkg ayat dgn didahului oleh KSN kepada/untuk) maka ayat tersebut hanya mengandungi 1 objek shja.
: frasa yg mengikuti objek itu berfungsi sbg penerang
1. Dia mencari buah nangka untuk isterinya.
2. Tuhan mengurniakan rahmat kepada makhluknya.
: Hal ini sama seperti ayat2 di bawah yg seolah2 mengandungi 2 objek.
1. Sultan menamai tempat itu Melaka.
2. Dia menjadikan budak itu anak angkatnya.
[ Melaka, anak angkatnya ] berfungsi sbg penerang.
BAB 6 : FRASA KERJA BM
6.1 FK dgn Kata Bantu
: K. Bantu aspek – menerangkan aspek waktu bg kata kerja
: K. Bantu ragam – yg menerangkan ragam perasaan bg k. kerja
i. cth K.Bantu Aspek dlm ayat :
1. Mereka sudah menonton wayang gambar itu.
2. Adik kecil masih tidur lagi.
3. Matahari belum terbit lagi.
: terdpt sederetan k.bantu aspek tertentu yg BOLEH hadir bersama
cth : belum pernah, masih belum, sudah pernah
: tdpt juga k.bantu aspek yg TIDAK boleh hadir sederetan.
cth : akan belum, akan sedang, sedang masih
ii. cth K.bantu ragam dlm ayat :
1. Encik Yahya hendak mengembara ke Afrika.
2. Mereka mahu berikhtiar lagi.
3. Saksi itu enggan bekerjasama.
: tdpt K.bantu ragam yg BOLEH hadir sederetan, cthnya ialah :
- harus mahu, harus dapat, mesti mahu, mesti dapat
:
tdpt juga K.bantu ragam yg TIDAK boleh hadir bersama2
- hendak mahu, hendak harus, mahu dapat, dapat hendak
:
K.bantu aspek & K.bantu ragam boleh juga hadir bersama2 secara berderetan.
spt dlm cthn ayat berikut :1. Ahmad sedang hendak ke Bandar ketika kami sampai. (sedang-KBA, hendak-KBR)
2. Dia belum hendak makan kerana masih kenyang. (belum-KBA, hendak-KBR)
3. Mereka mesti akan datang lagi. (mesti-KBA, akan-KBR)
4. Polis mesti telah menangkap pencuri itu sesudah mendapat maklumat. (mesti-KBA, telah-KBR)
6.2 FK dgn Ayat KOmplemen
: FK boleh menerima ayat komplemen. Apabila ini berlaku ayat yg terhasil ialah ayat majmuk.
cthnya :
1. Pemuda itu mengakui bahawa dia telah memenangi peraduan mengarang cerpen. (FKTransitif)
2. Berita itu menyatakan bahawa semua penumpang terselamat.(FKTransitif)
3. Pak Abu berkata bahawa tetamu anaknya dari kota. (FKtak transitif)
4. Penduduk kampung itu beranggapan bahawa penghulu mereka sudah berpindah.(FKTak transitif)
6.3 Unsur Keterangan dalam FK
: terdiri drpd unsur yg menerangkan KK itu dgn lebih lanjut lagi.
: berfungsi sbg frasa adverba, hadir sesudah KK
: KK transitif – unsur keterangan hadir selepas objek
: binaan unsur keterangan dlm FK terdiri drpd FSN, FA, FN dan kata adverba.
cth :
1. Kerajaan mengeluarkan kenyataan tentang kenaikan gaji.
2. Sungai Perak mengalir dengan tenangnya.
3. Murid-murid itu menjawab serentak apabila ditanya.
: terbahagi kepada 8 :
a) Keterangan tempat/arah (FSN)
Adik menerima surat daripada sahabat penanya.
b) Keterangan waktu (FSN&FN)
1. Kami menunggu ketibaannya hingga pukul 12.00 malam.
2. Peristiwa itu berlaku dua dekad yang lalu.
c) Keterangan cara
1. Kereta itu bergerak laju. (KA berfungsi K.adverba)
- Kereta itu bergerak dengan lajunya (FS)
d) keterangan tujuan / harapan
1. Kita berjuang demi keadilan undang-undang.
2. Dasar baharu itu dilaksanakan bagi kesejahteraan rakyat.
e) keterangan alat
1. Rombongan pelajar itu datang dengan bas.
2. Saya memotong tali itu dengan pisau belati.
f) keterangan penyertaan
1. Pelajar baharu itu datang dengan ayahnya.
2. Murid-murid melawat muzium dengan guru mereka.
g) keterangan hal
1. Mereka sedang berbincang tentang perkara itu.
2. Kerajaan akan mengeluarkan kenyataan mengenai kekecohan yang berlaku di bank tersebut.
h) keterangan bagai
1. Dia berlagak seperti pegawai.
2. Pasangan suami isteri itu bagai pinang dibelah dua.
Kesimpulan :
Binaan frasa kerja boleh terdiri drpd :
i. k. kerja transitif + objek
cth : Dia tidak mengabaikan tugasnya.
ii. k. kerja transitif + ayat komplemen
cth : Kami menegaskan bahawa kejayaan bergantung pada usaha gigih.
iii. k.bantu +k.kerja transitif + objek + keterangan
cth : Setiausaha itu akan menjelaskan tugasnya kepada ketua baharunya.
iv. k.bantu + k. kerja transitif + ayat komplemen + keterangan
cth : Dia menjelaskan bahawa tugasnya sudah diubah sejak tahun lalu.
v. kata kerja tak transitif
cth : Bendera-bendera berkibaran.
vi. k. kerja tak transitif + pelengkap
cth : Kesihatan bapanya menjadi genting.
vii. k. kerja tak transitif + ayat komplemen
cth : Ibu berasa bahawa keputusan kakak itu wajar.
viii. k.bantu + k.k tak transitif + pelengkap + keterangan
cth : Negara kita kini telah menjadi menjadi pengeksport barang-barang kilang ke luar negara.
ix. k.bantu + k.k tak transitif + ayat komplemen+ keterangan
cth : Ayah masih berasa bahawa keputusan itu wajar pada ketika itu.
BAB 7 : FRASA ADJEKTIF BM
: susunan pkataan yg terdiri drpd satu pkataan yg mengandungi kata adjektif/kata sifat sbg inti.
: berfungsi sbg predikat dan juga sbg unsur keterangan dlm predikat
: sbg unsur keterangan. KA hadir sesudah FK dan FSN
cth FA sbg predikat : Adiknya sangat pandai.
cth FA sbg unsur keterangan dlm predikat : Dia berjalan sangat cepat.
7.1 Binaan FA : Unsur Pengisi FA
: FA boleh terdiri drpd
- satu pkataan adjektif sahaja
- sederetan pkataan yg mengandungi KA dgn KBantu dan KPenguat sama
ada di hadapan/di blkg
cth
: 1. terlalu [Kpenguat] nakal
[KA]
2. belum [k.bantu] masak [KA] sangat [Kpenguat]
:
inti FA terletak pd KA. bahagian inti tdiri drpd 2 jenis.i. Binaan satu perkataan
: terdiri drpd 1 KA yg terdiri drpd kata dasar dan pkataan berimbuhan.
cth : 1. Mukanya pucat.
2. Hidup seniman itu amat sederhana.
3. Aminah tidak sepandai adiknya.
4. Gaya pertuturannya agak keinggeris-ingerisan.
ii. Binaan dua pkataan
: terdiri drpd 2 pkataan iaitu :
1. K.A + K.A
a) dua adjektif yg menekankan unsur keserasian makna
cth : riang gembira, letih lesu, cantik molek, lemak manis
b) Dua KA yg maknanya blawanan
cth : tinggi rendah, pahit manis, baik buruk, tua muda
c) deretan dua KA dgn perkataan yg kedua digunakan oleh sebab unsur rima
cth : tinggi lampai, gemuk gedempol, kaya raya, lemah gemalai
2. K.A + K.N
: K.Adjektif menjd inti frasa, K.nama sbg penerang
: boleh terdiri drpd
a) FA yg membawa maksud keserupaan. cth :
merah jambu, hijau daun, biru laut, kuning langsat, manis buah, muda remaja
b) FA yg membawa maksud kiasan. cth :
panjang tangan, besar kepala, ringan tulang
7.2 Unsur Penguat dlm FA
: ada 3 jenis unsur penguat yg menyertai KA
i. penguat hadapan : terletak di hadapan KA
cth : terlalu, paling, sedap, sangat
1. Anak kecil itu terlalu nakal.
2. Masakan ibunya paling sedap.
ii. Penguat belakang : terletak di blkg KA
cth : sekali, benar, nian
1. Perangai budak itu baik sekali.
2. Kereta api itu lambat benar.
iii. Penguat bebas : sama ada di hadapan/blkg
cth : amat, sangat, sungguh
1. Permandangan di pantai itu amat indah.
2. Permandangan di pantai itu indah amat.
: Dua unsur penguat boleh juga hadir berderetan sblm k.adjektif.
cth : 1. Suaranya sungguh amat merdu.
2. Perangainya sungguh kurang sopan.
7.3 Kata Bantu dalam FA
: FA boleh juga disertai oleh K.bantu
cth : 1. Anak itu sudah besar.
2. Dia belum cerdik lagi.
:
ada K.bantu yg boleh hadir sebelum/sesudah K.penguat diikuti dgn KA
cth : 1. Anak-anak jiran saya bersekolah kerana masih amat kecil.
2. Kami dapat mengejar Ali kerana dia belum terlalu jauh.
3. Kami terasa masih sungguh letih walaupun telah
lama berehat.
BAB 8 : FRASA ADJEKTIF BM8.1 SUsunan FA dalam ayat
i. Selepas subjek sbg
predikat
cth : 1.
Rumah Ali sangat sederhana.
2. Badannya letih
lesu.
3.
Tidurnya nyenyak benar.
: boleh disongsangkan, FA berfungsi
sbg predikat mendahului subjek
cth : 1.
Sangat
sederhana rumah Ali.
2. Letih lesu badannya.
3.
Nyenyak
benar tidurnya.
ii. FA sbg keterangan
: hadir selepas FK, menjadi keterangan
cth :
subjek |
Predikat |
|
Frasa Kerja |
Keterangan |
|
1.
Mereka |
pulang |
segera. |
2.
Burung helang |
terbang |
tinggi. |
3.
Sungai itu |
mengalir |
tenang. |
iii. KA sbg penerang
K.nama
cthnya : pelajar baharu, warna merah,
baju putih, bulan penuh
8.2
Unsur Keterangan dalam FA
:
unsur
keterangan boleh hadir sesudah KA. cthnya :
1. Pegawai itu selalu sibuk dengan
pekerjaannya.
2. Rumah harus bersih demi
kesihatan hidup kita.
: unsur keterangan KA boleh
digolongkan ke dlm beberapa golongan.
a) Keterangan cara
cth : 1.
Badannya lemah dengan tiba-tiba.
2.
Lukanya baik dengan sendirinya.
b) Keterangan bandingan
cth : 1.
Buahnya manis ibarat gula.
2.
Badannya kurus bagai lidi.
c) Keterangan
hal/keadaan
cth : 1. Pegawai itu selalu sibuk dengan
pekerjaannya.
2. Budak itu
pandai dalam semua mata pelajaran.
d) keterangan tujuan :
cth : 1. Rumah harus bersih demi kesihatan hidup kita.
2. Rakyat mesti cergas untuk
kemajuan masa depan.
e) Keterangan
kekerapan
cth : 1. Dia sakit selalu.
2. Wanita itu sering lewat.
f)
Keterangan terhadap
cth : 1. Anak itu sangat rindu akan emaknya.
2. Kita harus cinta akan
tanah air.
g)
keterangan musabab
cth : 1. Budak itu lemah oleh sebab keletihan.
2. Murid-murid itu lembap kerana
tiada bimbingan.
h)
keterangan waktu
cth : 1. Ali selalu sakit ketika masih kecil dahulu.
2. Pegawai itu sungguh cekap pada
masa sekarang ini.
i)
Keterangan tempat
cth : 1. Kanak-kanak itu sakit pada kakinya.
2. Buah nanas manis di
bahagian pangkalnya.
8.3 Frasa Adjektif dgn Ayat Komplemen
: FA sbg predikat dpt diikuti oleh ayat
komplemen menjadikan ayat yg terhasil itu ayat majmuk
cth :
1.
Para peserta amat sedar bahawa persiapan mereka tidak mencukupi.
2.
Mereka pasti yakin bahawa pasukan sekolah mereka akan menang.
Kesimpulan
: Binaan FA boleh terdiri drpd
1. K.bantu+K.adjektif
Masih
kuat
2. K.penguat + k.adjektif
sungguh
cantik
3. k.bantu+k.penguat+k.adjektif
belum
terlalu lewat
4. k.adj + k.penguat
banyak
sungguh
5. k.bantu+k.adj+ k.penguat
belum
masak benar
6. k.penguat+k.adj+k.penguat
amat
cantik sekali
7. k.penguat+k.adj+unsur keterangan
sungguh
cinta akan tanah airnya
8. k.penguat+k.adj+ayat komplemen
amat
percaya bahawa budak itu pernah dating
9. k.adj+k.penguat+ayat komplemen
percaya
benar bahawa anaknya telah Berjaya
10. k.bantu+k.adj+k.adj
masih
riang gembira
BAB 9 : FRASA SENDI NAMA BM
:
binaan yg terdiri drpd satu sendi nama & satu frasa nama yg menjadi
pelengkap kpd k.SN itu.
9.1
Binaan Frasa Sendi Nama
i. K.sendi nama + frasa nama
- di jambatan
- ke sekolah
- dari Johor Bahru
- bagi kanak-kanak cacat
ii. k.sendi nama+k.arah+frasa
nama
-
di belakang rumah
-
ke dalam bilik gelap
-
dari hujung balai
-
dengan belakang parang
iii. k.sendi
nama+k.arah+frasa keterangan
KSN |
frasa nama |
|
kata arah |
frasa Keterangan |
|
1. ke |
negeri
Jepun |
pada
tahun lalu. |
2. dari |
Johor |
dengan
bapanya. |
3.
dengan |
rombongannya
|
pada
setiap hari. |
iv. k.sendi nama+k.arah+FN+Frasa keterangan
kSN
|
K.Arah
|
FN
|
F.keterangan
|
ke
|
selatan
|
negeri
Jerman
|
pada
musim panas.
|
dari
|
belakang
|
rumah
|
dengan
cara tiba-tiba
|
di
|
atas
|
pangkuan
ibu
|
saban
hari
|
pada
|
hujung
|
minggu
|
untuk
kepentingan keluarga
|
9.2
Kedudukan frasa sendi nama dlm ayat
: FSN boleh hadir sbg predikat dlm pola
ayat dasar BM
: sbg unsur keterangan dlm ayat2 yg lain
i.
Predikat Frasa Sendi Nama
cth :
1. Mereka ke sawah setiap pagi.
2. Hadiah itu untuk pelajar yang terbaik.
3. Surat itu daripada ibu tersayang.
ii.
FSN sbg keterangan
: boleh wujud sbg unsur keterangan kpd FK,
FA dan FA
a) FSN keterangan FK
cth :
1. Kereta api bertolak pada pukul lima pagi.
2. Budak-budak itu berehat di
bawah pokok.
b) FSN keterangan FA
cth :
1. Budak itu kurus seperti galah.
2. Bayi itu selalu lapar pada
waktu pagi.
c) FSN keterangan FN
cth :
1. Rumah-rumah di bandar tidak semuanya
besar.
2. Panggilan telefon untuk ayah itu datang
dari Singapura.
3. Kain daripada sutera mahal
harganya.
9.3
Penggunaan KSN secara umum
: 2 kSN yg serupa boleh digabungkan dlm
bentuk setara dgn penggunaan K.hubung (dan, atau, tetapi, etc)
: :dlm penggabungan kSN tetapi, k.nafi bukan digunakan sblm kSN nama pertama
cth :
1. Serangan itu datang dari dalam dan dari luar kota.
2. Hadiah ini untuk ayah atau untuk ibu?
3. Ali bukan ke Singapura tetapi ke Johor.
* kSN
yg kedua boleh digugurkan, kecuali kSN bentuk setara itu ialah ke.
AYAT
|
Pemandu teksi itu sedang
berehat.
|
||||
KLAUSA
|
pemandu teksi itu sedang
berehat
|
||||
FRASA
|
pemandu teksi itu
|
sedang berehat
|
|||
PERKATAAN
|
pemandu
|
teksi
|
itu
|
sedang
|
berehat
|
1.
Serangan itu datang dari dalam dan luar
kota.
2. Hadiah ini untuk ayah atau ibu?
3. Ali bukan ke Singapura tetapi ke Johor.
*KSn
pd kedudukan unsur yg kedua TIDAK boleh digugurkan dlm FSn yg setara yg tdk
menggunakan k.hubung. cthnya :
1. Ia berjalan ke hulu ke hilir.
2. Ayat tersebut diubah daripada bentuk
aktif kepada bentuk pasif.
* FSn
yg mpunyai unsur FN se- (cth : sedetik, setahun, semasa), tdk boleh digugurkan
secara berasingan. jika mahu digugurkan, perlu gugur pd kedua2 bahagian FSn.
cth :
1. Wanita itu berubah dari sedetik ke
sedetik.
Wanita itu berubah dari detik ke detik.
# Wanita itu berubah dari detik ke
sedetik.
: FSn boleh didahului oleh K.bantu. cth :
1. Mereka akan ke dalam hutan untuk
memburu penjahat-penjahat itu.
2. Sampan itu masih di tepi tasik.
Kesimpulan
:
: Binaan FSn dpt mengandungi binaan2
berikut:
1.K.bantu+K.Sn+K.arah+FN+F.keterangan
telah ke dalam hutan untuk memburu
penjahat-penjahat itu.
2.
K.bantu+k.Sn+k.arah+FN
telah ke dalam hutan.
3.
K.bantu+K.Sn+FN
telah ke hutan.
4.
K.Sn + FN
ke hutan.
BAB 10 : AYAT BAHASA MELAYU
Ayat
: Ayat
ialah unit pengucapan yang paling tinggi letaknya dalam susunan tatabahasa dan
mengandungi makna yang lengkap.
: pengucapannya dimulai & diakhiri dgn
kesenyapan serta mengandungi intonasi yg sempurna
: tbahagi kpd 2 golongan (gol. ayat dasar
& ayat terbitan)
: jenis2 ayat :
a.penyata, a.tanya, a.seruan, a.perintah.
: ragam ayat : a.aktif & a.pasif
Klausa : unit yang merupakan rangkaian perkataan yang
mengandungi subjek dan predikat dan menjadi konstituen atau bahagian kepada
ayat.
: terbahagi kpd 2 jenis , klausa bebas
& klausa tak bebas
: Klausa bebas : klausa yg boleh
berdiri sendiri & boleh menjadi ayat lengkap apabila diucapkan dgn intonasi
yangsempurna.
cth : Saya cemerlang.
: Klausa tak bebas : klausa yang tidak
boleh berdiri sendiri dalam ayat
cth : kerana saya rajin berusaha.
Frasa : unit yg boleh
terdiri drpd satu susunan yg mengandungi sekurang2nya 2 perkataan ataupun satu
perkataan
: boleh hanya terdiri drpd subjek atau
predikat (berbeza dgn klausa)
: boleh menjadi unsur kpd klausa / frasa
itu sendiri
cth : Burung merpati, terbang tinggi
: berpotensi utk diperluas mjadi 2
perkataan / lebih
cth : burung, seekor burung, burung
merpati, anak burung merpati……
Perkataan : bentuk bebas
yang terkecil yang boleh berdiri sendiri dan binaannya tidak boleh dibahagi
atau dipisahkan kepada bentuk tatabahasa yang lebih kecil lagi.
cth : orang, baju, jadi, makan
: dlm
BM tdpt golongan pkataan yg utama (k.nama, k.kerja, k.sendi, k.adjektif,
etc)
10.2
Ayat Dasar
Ayat
yang menjadi dasar atau sumber bagi pem bentukan semua ayat lain dalam sesuatu
bahasa.: Konstituen subjek mendahului konstituen predikat
: Semua ayat boleh dikesan rangka dasarnya tertentu. Mempunyai pola ayat dasar.
: Daripada pola tersebut, terbit ayat lain (ayat tunggal dan ayat majmuk, ayat pendek atau ayat panjang, ayat aktif atau pasif dan sebagainya)
: Semua ayat dasar terdiri daripada ayat penyata, yakni ayat yang diucapkan dengan maksud membuat penyataan
: Pola ayat dasar :
Pola Subjek Predikat
1 FN FN
2 FN FK
3 FN FA
4 FN FSN
: pola ayat dasar boleh mengandungi 2 pkataan, namun tiap2 unsur boleh hanya mengandungi 1 unsur sahaja kecuali dlm pola 4 : FN+FSN.
cthnya
Pola 1 : FN+FN
Ahmad guru.
Pola 2 : FN+FK
Padi menguning.
Pola 3 : FN+FA
Murid-murid rajin.
Pola 4 : FN+FSn
Ipoh di Perak.
10.3 Ayat Tunggal
: mengandungi satu klausa shj. (ada 1 unsur subjek, 1 unsur predikat)
: terbit drpd ayat dasar
: binaan ayat tunggal menyamai binaan ayat dasar , namun tidak semuanya terdiri daripada subjek yang diiikuti oleh predikat.
: Ada susunan yang berbeza , iaitu keseluruhan atau sebahagian daripada predikat mendahului subjek (ayat songsang).
cth :
1. Ayah Ali peguam.
2. Dia membaca akhbar itu.
: Tak semua ayat tunggal tdiri drpd susunan
subjek mendahului predikat.
: tdpt susunan yg berbeza iaitu predikat
mendahului subjek (susunan songsang).
cth :
1. Peguam ayah Ali.
2. Membaca akhbar dia.
:
Boleh dikesan apabila ayat tersebut terhasil daripada binaan ayat dasar.: Tidak mempunyai sebarang pola ayat.
: Boleh terdiri daripada ayat penyata, ayat perintah, ayat seruan, ayat tanya dan sebagainya
BAB 11 : PROSES PENERBITAN AYAT BM DR SEGI TRANSFORMASI GENERATIF
11.1
Konsep Transformasi Generatif
(teori, so payah sket. dah ringkaskan. kalau nak baca lebih buka
TD ms 531)
: setiap penutur asli
dlm sesuatu bahasa dpt mengenali/ membezakan jenis2 binaan ayat
: secara instuisi (gerak hati) penutur asli
juga mengenali sama ada sesuatu ayat itu gramatis/tidak
: hal ini berkaitan dgn kemampuan membentuk
serta memahami bil ayat dlm bahasa yg tak terkira jumlahnya.
cth ayat dlm BI :
1. colorless
green ideas sleep furiously
2.
sleep ideas furiously green colorless
*ayat
1 boleh diterima dr segi struktur ayat BI
*ayat
2 tidak kerana salah dr segi aturan tatabahasa.
*namun
penutur jati tidak boleh menerima kedua2 ayat di atas kerana tidak memberi
pengertian yg wajar
: ini boleh dikaitkan
dgn instuisi seorang penutur thadap sesuatu yg disebut struktur dalaman
(struktur yg sifatnya amat dasar & mjadi asas kpd pembentukan / penerbitan
ayat2 lain yg lebih kompleks)
: memungkinkan penutur memahami persamaan
makna antara 2 ayat. (mengenali ayat2 yg berparafrasa)
cth ayat berparafrasa
1. Ali memandu kereta itu.
2. Kereta itu dipandu oleh Ali.
* kedua2
ayat ini mempunyai makna yg sama, tp mpunyai struktur/aturan kata yg berbeza
*
dari segi struktur, kedua2 ayat membawa penegasan yg berlainan (ayat 1: Ali,
ayat 2 : kereta) tapi membawa maksud yg sama
*
ayat di atas terdiri drpd ayat pasif & ayat pasif, dan ini dianggap
berparafrasa.
: kecekapan berbahasa juga dikaitkan dgn
unsur2 ketaksaan (Kekeliruan dalam penentuan makna perkataan). cthnya :
Ibu bapa Ali telah meninggal dunia.
*
ayat diatas dpt diertikan dgn :
1. Ibu kepada bapa (nenek) Ali telah
meninggal dunia.
2. Kedua-dua ibu bapa Ali telah meninggal
dunia.
cth yg lain :
1. Ali teringat akan kekasihnya.
2. Ali teringat oleh kekasihnya.
*
ayat di atas mempunyai struktur yg agak sama tapi maknanya berbeza.
*
jika dipasifkan ayat yg k2, menjadi Kekasihnya
mengingati Ali.
: jadi, walaupun kedua2 ayat spt di atas kelihatan
sama dr segi struktur peringkat permukaan, tp pada peringkat yg lebih dasar &bentuk
ayat dalaman, tdpt hubungan gramatis yg berlainan antara bentuk kata sehingga
mhasilkan makna/erti yg berbeza
: oleh itu, setiap ayat mpunyai 2
peringkat, peringkat struktur dalaman & struktur permukaan
: struktur dalaman – biasanya mengandungi bentuk
ayat dasar/ayat inti yg diperlukan utk membentuk asas makna aya
:struktur pmukaan – biasanya mengalami
perubahan drpd struktur dalaman /bentuk ayat yg sebenarnya diucapkan oleh
penutur
*konsep
ini diperkenalkan oleh Noam Chomsky (1957). Beliau mengemukakan teori
tatabahasa transformasi-generatif
*
pemusatan kajian bahasa tletak pd pengetahuan penutur asli yg boleh membentuk
& memahami ayat2 (kecekapan berbahasa)
: kecekapan berbahasa – mengandungi 1 set
rumus yg sifatnya eksplisit (tepat&jelas) , penutur asli mampu membentuk
serta memahami berbagai2 ayat dgnnya
: memahami peringkat struktur dalaman &
struktur permukaan diterbitkan oleh 2
jenis hukum / rumus tatabahasa
: 1 – rumus struktur frasa (menerbitkan
ayat2 pd peringkat dalaman)
: 2 – rumus transformasi (berfungsi menukarkan pola/struktur ayat
hingga membawa kpd peringkat struktur permukaan)
*kedua2 unsur ini menjadi sebahagian drpd
unsur kecekapan berbahasa seseorang individu
representasi semantik
|
komponen semantik
|
Rumus Struktur Frasa
|
Leksikon
|
Rumus Trasformasi
|
struktur dalaman
|
*transformasi thadap sesuatu struktur dalaman akan mhasilkan ayat2 yg berbentuk struktur permukaan
* setiap ayat terdiri drpd rentetan bunyi bahasa (cara penyebutan sesuatu ayat, terjadi pada komponen fonologi yg melahirkan representasi fonetik)
* semua bentuk kata iaitu morfem tersimpan sbg leksikon(data kamus) pd setiap penutur
Komponen Fonologi
|
struktur
dalaman
|
Representasi Fonetik
|
* rumus tatabahasa tbahagi kpd 2 jenis :
rumus struktur frasa & rumus transformsi
- RUMUS
STRUKTUR FRASA : tletak pd komponen dasar utk menghasilkan deskripsi struktur,
seterusnya menghasilkan bentuk ayat dasar/ayat inti
: berfungsi utk menghasilkan rajah2 pohon
yg menunjukkan hbgn gramatis (subjek, objek, predikat etc) antara berbagai2
bentuk2 kata yg tdpt pd sesuatu ayat dasar
: boleh mengandungi unsur2 yg berikut
1. A --> SP
2. S --> FN
3. P Ã FN, FK, FA, FSN
4. FN --> (Bil)+(Penj Bil)+(Gel)+KNInti+(KNInti)+(Penentu)+Pen
5. FK Ã (KBantu)+ KKtr + Obj + A.komple +
keterangan
à (Kbantu) + KKttr +
Pelengkap + (A.komple) + keterangan
6. FA Ã (KB)+ (K.penguat) + KA + (ket) +
(a.komp)
7. FS Ã (KB)+SN+(K.Arah)+FN+(a.komp)+(ket)
*rujuk
semula binaan2 bg semua frasa dlm nota2 di atas
: rumus2 struktur frasa melahirkan rajah pohon
*rujuk semula rajah pohon yg penah buat dlm esaimen
A
|
FN
|
FN/FK/FA/FSN
|
P
|
S
|
: yg tbentuk ialah satu representasi/ayat
yg merupakan struktur dalaman
: ia kemudian akan mjadi input kpd komponen
yg mngandungi rumus transformasi
: rumus2 transformasi berkuasa menggugurkan, menambah dan
mengubah/menyusun semula susunan unsur kata.
11.2 Konsep Ayat Terbitan
: penerbitan sesuatu
ayat sbg struktur permukaan itu berpunca drpd suatu ayat yg lain, kecuali ayt
itu mmg menyerupai ayat dasar
: ayat spt itu wujud pd peringkat struktur
dalaman/struktur dasar, & wujud dlm bentuk yg serupa pd peringkat struktur
pmukaan
: proses pnerbitan ini bermaksud sbg hasil
drpd proses gramatis (pelaksanaan rumus transformasi)
: rumus transformasi ini yg berfungsi
megubah aturan / struktur ayat serta memperluas sesuatu unsur dlm ayat/frasa
: dlm BM, penerbitan ayat melalui proses
transformasi mengakibatkan pengguguran, penyusunan semula / perluasan kpd
unsur2 struktur dalaman
11.3 Proses pengguguran
- proses transformasi yg berlaku pd struktur ayat yg mengakibatkn pengguguran unsur2 tertentu drpd binaan ayat itu
- proses transformasi yg berlaku pd struktur ayat yg mengakibatkn pengguguran unsur2 tertentu drpd binaan ayat itu
- pada peringkat struktur permukaan, unsur
yg digugurkan tdk lagi wujud
- tdpt 3 jenis pengguguran utama ;
1. Pengguguran FN sbg subjek
: tdiri drpd 2 jenis
i. Pengguguran subjek k.ganti
nama diri org kedua dlm ayat perintah (ayat suruhan)
: K.Ganti Nama Diri Kedua ( kamu, awak,
engkau, tuan, anda, kalian, etc) yg berfungsi sbg subjek selalunya digugurkan.
cthnya :
1. Kamu
keluar ! -----Ã
Keluar!
2. Awak
semua pergi dari sini! --Ã
Pergi dari sini!
3. Anda
boleh masuk sekarang --Ã
Boleh masuk sekarang.
*rujuk
TD m/s 539 utk lihat rajah pohon bg proses pengguguran ini
ii. Pengguguran subjek yg
serupa dlm ayat majmuk
: FN sbg subjek yg
serupa/beridentiti sama yg diberi tanda i
dlm ayat2 yg bergabung menjadi ayat majmuk di bawah, maka subjek
frasa yg serupa itu boleh digugurkan, kecuali subjek FN yg di awal ayat majmuk
tersebut. cth :
1. Diai sangat pandai. + Diai
rajin belajar.
= Diai sangat pandai kerana diai
rajin belajar.
= Dia sangat pandai kerana rajin belajar.
*dia
digugurkan kerana dia dlm kedua2 ayat merujuk kpd org yg sama
2. Datuk Ahmad bukan pengarah. Datuk Ahmad
pengurus besar.
= Datuk
Ahmad bukan pengarah tetapi Datuk
Ahmad pengurus besar.
= Datuk Ahmad bukan pengarah tetapi
pengurus besar.
2. Pengguguran Frasa Predikat
i. Pengguguran seluruh frasa
predikat
: FPredikat tdiri drpd FN, FK, FA dan FSN
: jika tdpt penggunaan F.predikat yg serupa
dlm ayat majmuk gabungan, maka F.predikat yg serupa kecuali yg terakhir boleh
digugurkan. cth :
-
FK yg
serupa
Adik Ali belajar di England. Sepupunya belajar di England.
= Adik Ali belajar
di England dan sepupunya belajar di England.
= Adik Ali dan
sepupunya belajar di England.
-
FN yg
serupa
Kebersihan amalan
kita. Kesopanan amalan kita kita.
= Kebersihan amalan kita dan kesopanan amalan kita.
= Kebersihan dan
kesopanan amalan kita.
-
FA yg
serupa
Sekolah jauh dari sini. Hospital jauh dari sini.
= Sekolah jauh dari sini dan hospital jauh dari sini.
= Sekolah dan
hospital jauh dari sini.
-
FSN
yg serupa
Pasport di dalam sakunya. Wang di dalam sakunya.
= Pasport di dalam sakunya dan wang di dalam sakunya.
= Pasport dan wang di dalam sakunya.
ii. Pengguguran bahagian2
frasa predikat
- oleh
+ FN dlm ayat pasif, cth :
1. Dia dipukul oleh ayah.
= Dia dipukul.
2. Perbuatan mereka dikecam hebat oleh orang ramai.
= Perbuatan mereka dikecam hebat.
- Pengguguran
Kbantu yg serupa.cth :
1. Dia boleh menyanyi. Dia boleh
menari.
= Dia boleh menyanyi dan dia boleh menari.
= Dia boleh menyanyi dan menari.
2. Negara telah berkembang. Negara telah
maju.
= Negara telah berkembang dan negara telah
maju.
= Negara telah berkembang maju.
- Pengguguran
F.N sbg objek yg serupa. cth :
1. Daud memukul penjahat itu. Daud
menumbuk penjahat itu.
= Daud memukul penjahat itu dan Daud
menumbuk penjahat itu.
= Daud memukul dan menumbuk penjahat
itu.
- Pengguguran
FN sbg frasa objek K.kerja yg membawa makna adjektif.
Cth K.kerja yg membawa makna adjektif :
-
mempersonakan
-
menakjubkan
-
menghairankan
-
mengghairahkan
*boleh didahului oleh k.penguat amat,
sangat, sungguh. Objek tdiri drpd K.Ganti nama diri pertama. Cth :
1. Kejadian itu sungguh menakjubkan kami.
= Kejadian itu sungguh menakjubkan.
iii. Pengguguran FN yg
mendahului F.relatif
* frasa relatif- gabungan 2 ayat yg
dipancangkan dgn kata hubung yang. Cth
:
1. Mereka membantu kumpulan itu. Kumpulan
itu lemah.
= Mereka membantu kumpulan yang lemah itu.
iv. Pengguguran KN yg
berfungsi sbg inti dlm FN
binaan FN : inti + penerang
cth : kegiatan bersenam ( inti = kegiatan
digugurkan )
cth ayat :
1. Kegiatan
bersenam boleh menyihatkan badan.
= Bersenam boleh menyihatkan badan.
Note : Dalam rajah pohon bagi
proses pengguguran, lambangnya ialah : Ø
|
-
bentuk pkataan dlm ayat asal diubah susunannya & diterbitkan semula
dlm ayat gramatis yg baru
- mengakibatkn berlakunya perubahan/
pengguguran kata2 tertentu &
penggantian/penambahan kata2 lain pd ayat yg diterbitkan
- tetapi tdk membawa perubahan mkna ayat
- tdpt 3 proses penyusunan semula :
i. Penyusunan semula FN sbg
subjek
- boleh berlaku melalui proses transformasi
pasif. Cth :
1. a) Ali menendang bola itu. (ayat aktif)
b) Bola itu ditendang oleh Ali. (ayat pasif)
2. a) Pekerja muda itu mengecat rumahku.
b) Rumahku dicat oleh pekerja muda itu.
* ayat aktif bersifat ayat dasar,
mengandungi K.kerja yg wajib ada imbuhan meN-
*ayat pasif tdk mengambil imbuhan meN-
ii. Penyusunan semula FN sbg
objek
- boleh terjadi pd ayat2 yg mngandungi 2
jenis objek (objek tepat & objek sipi). Cth :
1. Ali menghadiahi Ahmad sebuah buku.
2. Guru mengajar murid-muridnya Matematik.
* disusun semula dgn menukar ganti
kedudukan objek tepat & objek sipi
* tambah KSN kepada sblm objek sipi
yg baru iaitu Ahmad.
* objek tepat sebuah buku diletakkan slps k.kerja
*k.kerja berubah-imbuhan –I ditukar menjadi
–kan.
Jadi ayat diatas berubah mjadi :
1.
Ali menghadiahkan sebuah buku kepada Ahmad.
2.
Guru mengajarkan Matematik kepada murid-muridnya.
ii. Penyusunan semula melalui
ayat songsang
- ayat yg mengandungi
keterangan boleh disongsangkan apabila keterangan itu hendak difokuskan. Cth :
1. Orang tua itu pergi ke sungai.
= Ke sungai orang tua itu pergi.
2. Ali tidak datang ke sekolah kerana
dia sakit.
= Kerana dia sakit, Ali tidak datang
ke sekolah.
* frasa yg dihitamtebalkan adalah frasa
keterangan
* boleh juga memfokuskan k.kerja.jadi
ayatnya menjadi spt berikut :
1. Pergi ke sungai orang tua itu.
2. Tidak datang Ali ke sekolah, kerana dia
sakit.
11.5
Proses Perluasan
- menambahkan unsur2 dlm ayat baru
- 4 jenis perluasan :
i. Perluasan FN sbg subjek
- boleh diluaskan melalui proses
relativisasi (proses pemancangan ayat ke dlm satu ayat yg lain)
- guna k.hubung pancangan relatif yang
- FN yang hendak direlativisasikan mestilah
berfungsi sbg subjek. Cth :
1.Budak itu adik saya.
2. Budak
itu membaca buku.
= Budak yang membaca buku itu adik saya.
1.
Orang itu sudah pulih.
2.
Orang itu sakit.
= Orang yang sakit itu sudah pulih.
ii. Perluasan Frasa Predikat
- frasa nama yg
hendak direlativisasikan itu mesti berfungsi sbg subjek dlm ayat yg hendak
dipancangkan, cth:
1.
Ali mengusik budak itu.
2.
Budak itu cantik.
= Ali mengusik
budak yang cantik itu.
1.
Kami membeli rumah itu.
2.
Rumah itu besar.
= Kami membeli
rumah yang besar itu.
iii. Perluasan dgn Kata
Hubung
-
boleh berlaku melalui proses penggabungan ayat yg mempunyai konstituen
yg sama dgn menggunakan k.hubung. cthnya :
1. Ali berbasikal ke sekolah.
2. Osman berbasikal ke sekolah.
= Ali dan Osman berbasikal ke sekolah.
iv. Perluasan melalui proses
komplementasi
- proses yg mengubah
sesuatu ayat mjadi 1 frasa nama & memancangkannya pd suatu ayat yg lain,
mhasilkan 1 ayat terbitan. Cthnya :
1. Polis menafikan (sesuatu). Penjahat itu
telah menyerah diri.
= Polis menafikan bahawa penjahat itu telah
menyerah diri.
Ayat
Tunggal
Ayat yang mengandungi hanya satu kalusa, iaitu satu
unit rangkaian perkataan yang mengandungi satu subjek dan predikat.
Binaan
Ayat Tunggal
Subjek
(diterangkan)
|
Predikat
(menerangkan)
|
Orang tua itu
|
kuat berjalan
|
Binaan Subjek
(i)
Subjek Kata Nama
Subjek (Nama Am)
|
Predikat
|
Abangnya
|
juruterbang
|
Subjek (Nama Khas)
|
Predikat
|
Si
Tompok
|
mencakar
dinding
|
Subjek (Nama Terbitan)
|
Predikat
|
Kesilapan
itu
|
Satu
pengajaran
|
Subjek (Kata Ganti Nama Orang)
|
Predikat
|
Kami
|
pelajar
Tingkatan Enam
|
Subjek (Kata Ganti Nama Tunjuk Umum)
|
Predikat
|
Ini
|
pendapat
yang bernas
|
Subjek (Kata Ganti Nama Tunjuk Tempat)
|
Predikat
|
Sini
|
Perhentian
bas yang baharu
|
(ii) Subjek Kata Ganti Nama
(iii)
Subjek Kata kerja yang berfungsi sebagai kata nama
Subjek (Kata
Kerja)
|
Predikat
|
Melukis
|
menjadi kegemarannya
|
(iv)
Subjek Kata adjektif yang berfungsi sebagai kata nama
Subjek (Kata
Adjektif)
|
Predikat
|
Putih
|
ialah warna pilihan Hasnah
|
Binaan
Predikat
(i)
Predikat Frasa Nama
Subjek
|
Predikat (Frasa
Nama Am)
|
Nizam
|
ketua darjah
|
Subjek
|
Predikat (Frasa
Nama Khas)
|
Bangunan itu
|
Muzium Negara
|
(ii)
Predikat Kata Kerja
Subjek
|
Predikat (Kata
kerja asal tidak berimbuhan)
|
Bapa Aliah
|
tidur
(KK tak transitif)
|
Monyet itu
|
makan pisang (KK transitif - objek)
|
Subjek
|
Predikat (Kata
kerja asal berimbuhan)
|
Para pelancong
|
sedang menari di majlis itu
|
Dia
|
mengarang sebuah cerita jenaka (KK transitif)
|
Subjek
|
Predikat (Kata kerja Terbitan)
|
Encik Sulaiman
|
menyekolahkan
anak bongsunya
|
Subjek
|
Predikat (kata bantu)
|
Pesawat itu
|
belum tiba lagi (aspek)
|
Orang tua itu
|
hendak hendak pergi ke bandar
|
Subjek
|
Predikat (unsur keterangan)
|
Mereka
|
bertindak untuk kepentingan diri sendiri
|
(iii)
Predikat Frasa Adjektif
Subjek
|
Predikat (kata
adjektif selapis)
|
Ibu pejabat firma itu
|
besar / amat besar /besar sungguh/ paling
besar
|
Subjek
|
Predikat (kata
adjektif ganda)
|
Bangunan
|
di bandar raya tinggi-tinggi (jamak)
|
(iv)
Predikat Frasa Sendi Nama
Subjek
|
Predikat
|
Adik saya
|
di rumah
|
Susunan Konstituen Ayat
Tunggal
(i)
Susunan biasa
Cth:
Guru itu telah memenangi hadiah pertama
·
Boleh menerima kata
penegas (partikel –lah, -kah, dan –tah)
·
Cth: Bapa saya
dia Ã
Dialah bapa saya.
(ii)
Susunan songsang
(a) pendepanan frasa kerja
·
Mereka bekerja setiap hari à Bekerja mereka setiap hari
(b) pendepanan frasa adjektif
·
Dia sakit pada masa itu à Sakit sia pada masa itu.
(c) pendepanan frasa sendi
·
Surat ini daripada Ali à Daripada Ali Surat ini.
Ayat Aktif dan Ayat Pasif
Ayat aktif
·
Ayat yang
mengandungi KK yang mengutamakan subjek
asal sebagai judul @ unsur yang diterangkan
(i)
ayat aktif transitif (mengandungi objek sebagai unsur penyambutnya)
Subjek
|
Predikat
|
||
KK transitif
|
Objek
|
Objek sipi
|
|
Guru Besar
|
memanggil
|
saya
|
-
|
Pembantu rumahnya
|
membawakan
|
saya
|
secawan kopi
|
Subjek
|
Predikat
|
||
Kata Kerja
|
Objek
|
Frasa sendi nama
(keterangan)
|
|
Pembantu rumahnya
|
membawakan
|
secawan kopi
|
untuk saya
|
(ii)
ayat aktif tak transitif (tidak diikuti objek sebagai penyambutnya)
(a) dengan keterangan yang boleh digugurkan
·
Kanak-kanak sedang
mandi di kolam itu. Ã
Kanak-kanak sedang mandi.
·
Dia menangis sepanjang hari. Ã
Dia menangis.
(b) dengan keterangan yang tidak boleh
digugurkan
·
Dia berada di Kuala Lumpur. Ã
*Dia berada
·
Kebanyakan mereka
tinggal di rumah setinggan. Ã
*Kebanyakan mereka tinggal.
Ayat pasif
·
Asalnya daripada
ayat aktif transitif dan mengandungi KK yang mengutamakan objek asal sebagai judul @ unsur yang diterangkan
(i)
ayat pasif dengan imbuhan kata kerja pasif
(ii)
ayat pasif dengan kata ganti nama diri pertama dan kata ganti nama diri kedua
(iii)
ayat pasif dengan perkataan kena yang
hadir sebelum kata kerja
Subjek
|
Kata kerja pasif
|
Oleh + frasa nama
|
Keterangan
|
|
Sampah sarap
|
Dibakar (di-)
|
oleh ayah
|
pagi tadi
|
|
Mereka
|
kehujanan (ke-…-an)
|
-
|
sepanjang hari
|
|
Baju itu
|
berjahit (ber-)
|
-
|
dengan benang sutera
|
|
Subjek
|
FK pasif dengan
Ganti Nama Diri Pertama/Kedua
|
Keterangan
|
||
Kerja itu
|
sudah saya selesaikan
|
semalam
|
||
Hutang itu
|
akan engkau jelaskan
|
sepenuhnya
|
||
Subjek
|
kena
|
Kata Kerja Dasar
|
Oleh + Frasa Nama
|
|
Pencuri itu
|
kena
|
tangkap
|
Oleh polis
|
|
Unsur pilihan dalam Frasa Predikat
(i) Kata nafi
(ii) Kata pemeri
Kata Nafi
Menyatakan maksud nafi @ negatif
kepada unsur utama dalam predikat itu (bukan
& tidak)
·
Bukan boleh menafikan semua frasan nama (FN) dan frasa sendi
nama (FS)
Cth:
Itu bukan sekolahnya (FN)
Faedahnya bukan untuk saya sahaja (FS)
·
Bukan
boleh hadir bagi menfikan frasa kerja (FK) dan frasa adjektif (FA) jika
kedua-keduanya mendukung maksud pertentangan maklumat.
Cth:
Ucapannya bukan menghina kita, tetapi menyatakan kebenaran. (FK)
Ali
bukan pandai sangat, tetapi rajin.
(FA)
·
Tidak
boleh menafikan frasa kerja (FK) dan frasa adjektif (FA)
Cth: Mereka tidak datang semalam (FK)
Bapa saya tidak kuat lagi (FA)
Kata Pemeri
Unsur
yang menjadi pemeri hal @ penghubung antara subjek dengan frasa-frasa utama
dalam predikat
·
Ialah
hadir
di hadapan frasa nam (FN)
Cth: Warna
pinang masak ialah warna rasmi bas
sekolah seluruh negara kita. (FN)
·
Adalah
boleh hadir di hadapan frasa adjektif (FA) dan frasa sendi nama (FS)
Cth: Taklimat tentang skim jawatan itu adalah terlalu panjang. (FA)
Matlamat
penyelidikan dan pembangunan kebangsaan adalah
untuk kemajuan negara. (FS)
Kata
nafi & kata pemeri tidak boleh hadir bersama-sama kecuali dalm binaan adalah + kata nafi + frasa adjektif
Cth: Kita semua sedia maklum bahawa dunia yang
dicipta oleh Tuhan adalah tidak kekal dan
suatu hari nanti akan berakhir jua.
TAJUK 15
AYAT
MAJMUK BAHASA MELAYU
Ayat majmuk ialah ayat yang dibina dengan
mencantumkan 2 ayat tunggal atau lebih dan percantuman ayat2 itu disusun
mangikut cara tertentu sehingga menjadikan ayat baharu.
Campuran
|
Pancangan
|
Gabungan
|
Ayat majmuk
|
AYAT
MAJMUK GABUNGAN
Ayat majmuk gabungan ialah ayat yang terdiri
daripada dua ayat atau lebih yang dijadikan satu dengan cara menggabungkan atau
mencantumkan ayat-ayat tersebut dengan kata hubung seperti dan, atau, tetapi
dan sebagainya. Contohnya:
a) Encik hendak ke sekolah atau hendak ke pejabat?
b) Ahmad kurus tetapi adiknya gemuk.
·
Ayat-ayat yang disambungkan itu setara sifatnya, iaitu ayat-ayat itu
sama taraf dan boleh berdiri sendiri.
·
Ayat-ayat ini boleh juga disambungkan tanpa kata hubung; apabila ini berlaku, nada suara berfungsi
sebagai penanda, iaitu disuarakan sebagai deretan penyataan. Contohnya:
a)Penari-penari itu sungguh santun, melenggok ke
kiri, melenggok ke kanan.
b) Ali berdiri tegak, memerhatikan gerak-geri
mereka.
PEMBENTUKAN
AYAT MAJMUK GABUNGAN
Ayat
|
Ayat 1
|
Kata hubung
|
Ayat 2
|
Ayat 1 - Mereka melompat-lompat.
Ayat 2 - Mereka menjerit dengan kuat.
Kata hubung – sambil
Ayat
majmuk - Mereka melompat-lompat sambil menjerit dengan kuat.
* Jikalau ayat-ayat yang digabungkan itu mempunyai
unsur yang sama dan diulang, maka bahagian yang sama itu boleh digugurkan.
Contohnya:
a) Ali pandai bermain bola.
b) Ali pandai bermain hoki.
= Ali pandai bermain bola dan hoki.
* Ayat-ayat yang dihubungkan adalah terdiri
daripada jenis yang sama dan boleh terdiri daripada ayat penyata, ayat perintah
atau ayat tanya, tetapi ayat-ayat tersebut biasanya tidak boleh dicampuradukkan
jenisnya. Contohnya:
a) Bolehkah anda datang esok dan menyelesaikan
kerja itu?
b) Ahmad rajin belajar tetapi adiknya malas.
c) Pergilah masuk ke bilik dan tidur!
JENIS
GABUNGAN
1) Gabungan yang
susunan faktanya berurutan .Klausa-klausa itu digabungkan dengan menggunakan
kata hubung dan, lalu, lagi, serta,, sambil, tambahan pula, kemudian, malahan
dan akhirnya. Tanda baca koma ( , ) juga digunakan bagi menggantikan kata
hubung. Contohnya
·
Beliau memandang saya sambil tersenyum.
·
Wanita itu baik orangnya, malahan jarang-jarang sekali ia menyakiti hati
saya.
·
Mula-mula saya disuruh duduk, kemudian diajak berbincang, akhirnya
dibawa masuk bertemu dengan majikannya.
2) Gabungan yang
susunannya memberi maksud pertentangan. Ayat majmu bertentangan mempunyai dua
klausa yang dipertentangkan oleh kata hubung tetapi, sebaliknya, melainkan,
padahal dan sebagainya. Contohnya:
·
Ayah rajin berniaga tetapi anaknya tidak berminat
sama sekali.
·
Musim hujan dingin, sebaliknya musim kemarau panas.
3) Gabungan yang
susunannya menggabungkan dua ayat atau lebih, menggunakan kata hubung yang
berpasangan seperti lebih baik …… daripada, apakah ……ataupun, sama ada ……. atau
dan sebagainya. Contohnya:
·
Daripada kita makan gaji, lebih baik bekerja sendiri.
·
Lebih baik mereka pergi dengan bas daripada memandu kereta sendiri.
AYAT
MAJMUK PANCANGAN
Dalam ayat majmuk pancangan, terdapat
satu ayat utama atau ayat induk dan satu atau beberapa ayat kecil lain yang
dipancangkan di dalam ayat induk dan menjadi sebahagian daripada ayat induk
itu.
Ada tiga jenis ayat majmuk pancangan:
a) Ayat relatif
b) Ayat komplemen
c) Ayat keterangan
AYAT
RELATIF
Ayat relatif ialah ayat yang ditandai dengan
penggunaan perkataan “yang”, seperti:
a) Saya membeli baju yang berwarna merah.
b) Mereka menonton wayang yang amat lucu.
Pertama : Saya membeli baju + Baju itu berwarna
merah
Kedua :
Saya membeli baju + Baju itu berwarna merah
= Saya
membeli baju yang berwarna merah
Ayat
di bawah menerima ayat pancangan sebagai subjeknya dengan menukarkan bentuk
ayat itu . Contohnya:
b) Budak yang sedang membaca itu majalah itu anak
saya
Pertama : Budak itu anak saya + Budak itu sedang
membaca
majalah
Kedua : Budak
itu + Budak itu sedang membaca majalah + anak
saya
=Budak yang
sedang membaca majalah itu anak saya.
Ayat di bawah berbeza daripada ayat-ayat di atas.
Ayat ini juga terdiri daripada ayat induk dengan ayat kecil seperti berikut:
Ayat induk
: Bas itu bas ekspres.
Ayat kecil
: Adik saya menaiki bas itu.
yang dijadikan ayat pasif : Bas dinaiki adik saya
AYAT
KOMPLEMEN
·
Ayat majmuk komplemen ialah ayat utama yang dipancangkan dengan ayat
kecil yang seterusnya menjadi komplemen kepada ayat utama.
·
Ayat majmuk pancangan komplemen ditandai oleh penggunaan kata hubung
komplemen bahawa dan untuk. Contohnya:
*Ketua Pengarah Kesihatan mengumumkan bahawa kematian akibat wabak
denggi semakin meningkat .
*Pengetua menjelaskan bahawa kelas tambahan akan mula diadakan pada
bulan Mac.
*Sungguh sukar untuk saya melengkapkan tugasan itu .
JENIS AYAT KOMPLEMEN
a) Ayat komplemen frasa nama
b) Ayat komplemen frasa kerja
c) ayat komplemen frasa adjektif
AYAT KOMPLEMEN FRASA NAMA
Frasa nama boleh menduduki empat tempat dalam ayat,
iaitu sebagai subjek, predikat, objek tepat dan objek sipi. Tetapi ayat
komplemen jenis frasa nama hanya dapat menduduki dua tempat iaitu sebagai ayat
komplemen frasa nama subjek dan ayat komplemen frasa nama objek tepat, seperti
yang berikut:
a) Ayat komplemen frasa nama subjek:
*Bahawa Islam menjamin
keadilan memanglah jelas.
*Bahawa rancangan itu gagal
tidak benar.
*Dakwaan bahawa Ali menipu
telah diketahui umum.
b) Ayat komplemen frasa nama objek tepat
Objek dalam ayat boleh wujud sebagai objek tepat kata kerja
transitif atau sebagai objek sipi,
tetapi ayat komplemen boleh wujud hanya sebagai objek tepat sahaja. Contohnya:
*Orang itu menafikan bahawa barang-barangnya telah hilang.
*Berita itu menyebut bahawa semua penumpang terselamat.
AYAT KOMPLEMEN FRASA KERJA
Frasa kerja dalam ayat boleh terdiri daripada kata
kerja tak transitif, iaitu yang diikuti
bukan oleh frasa nama objek tetapi oleh keterangan-keterangan lain yang
bertujuan melengkapkan frasa tersebut.
Ada ayat komplemen yang berfungsi sebagai pelengkap kepada kata kerja ini, yang
bukan frasa nama. Sekali imbas, ayat ini
kelihatan seolah-olah ayat komplemen frasa nama objek tetapi terbukti
tidak demikian oleh sebab ayat-ayat tersebut tidak boleh mengalami proses
pasif, iaitu satu ukuran bagi
menentukan status frasa nama objek. Oleh itu, ayat demikian digolongkan ke dalam jenis ayat komplemen
frasa kerja. Contohnya:
*Pak Abu berpendirian bahawa tanah itu tidak patut dijual.
*Ibu Ali beranggapan bahawa anaknya telah Berjaya.
*Kerajaan bersetuju bahawa projek itu wajar dilaksanakan.
AYAT KOMPLEMEN FRASA
ADJEKTIF
Frasa adjektif boleh menjadi unsur predikat sesuatu
ayat. Demikian juga, ayat komplemen boleh terdiri daripada ayat komplemen
adjektif, iaitu yang merupakan ayat kecil yang dipancangkan ke dalam ayat
induk. Tetapi jumlah ayat jenis ini dalam bahasa Melayu terhad. Contohnya:
*Saya sangat yakin bahawa dia akan berjaya.
*Mereka sangat insaf bahawa mereka daif.
AYAT KETERANGAN
Ayat makjum keterangan
ialah ayat majmuk yang terdiri daripada satu ayat induk dan satu ayat kecil
atau lebih yang berfungsi sebagai keterangan kepada predikat, contohnya:
a) Dia bukan ketua saya ketika saya bekerja dahulu.
b) Anak itu menangis kerana ia lapar.
c) Ali tidak begitu pandai semasa saya mengajarnya dahulu.
.JENIS AYAT KETERANGAN
a)
Keterangan musabab
Keterangan musabab ialah unsur yang menerangkan sebab berlakunya sesuatu
kejadian atau perbuatan. Kata hubung keterangan adalah seperti kerana,
lantaran,dan oleh sebab. Contohnya:
*Saya tidak dapat hadir
kerana saya kurang sihat.
*Oleh sebab mereka datang
lambat, mereka tidak
dibenarkan masuk ke dewan
.peperiksaan.
b) Keterangan akibat
Keterangan akibat ialah unsur yang menerangkan kesan atau hasil sesuatu
perbuatan. Kata hubung keterangan akibat adalah seperti hingga dan
sehingga.Contohnya:
*Ia bersorak terlalu kuat hingga serak suaranya.
*Pelajar itu berusaha bersungguh-sungguh sehingga ia Berjaya.
c) Keterangan syarat
Keterangan syarat ialah unsur yang menerangkan tuntutan yang mesti
dipenuhi. Kata hubung keterangan syarat adalah seperti sekiranya, andai kata,
jikalau, jika dan kalau. Contohnya:
*Sekiranya saya lulus peperiksaan ini, saya akan berpuasa sepuluh hari.
*Andai kata mereka menyerang, kita akan bertahan bersungguh-sungguh.
d) Keterangan waktu
Keterangan waktu ialah unsur yang menerangkan masa sesuatu perbuatan
atau kejadian. kata hubung keterangan waktu adalah seperti sejak, semenjak,
setelah, sewaktu, sementara, tatkala dan ketika. Contohnya:
*Polis segera tiba setelah mendapat maklumat tentang pergaduhan itu.
*Tatkala hujan mula turun, mereka masih di sawah
e) Keterangan pertentangan
Keterangan pertentangan ialah unsur yang menerangkan sesuatu perbuatan atau
kejadian yang berlawanan. kata hubung keterangan pertentangan adalah seperti
walaupun, meskipun, kendatipun, biarpun, walau bagaimanapun, namun, sekalipun,
dan sedangkan. Contohnya:
*Sungguhpun badannya letih, Ali tetap menghadiri majlis perayaan itu.
*Sekalipun sudah berumur, dia masih ingin belajar juga.
f) Keterangan harapan
Keterangan harapan ialah unsur yang menerangkan sesuatu perbuatan atau
kejadian yang dihajati. Kata hubung keterangan harapan adalah seperti supaya,
agar, semoga, moga-moga dan kalau-kalau. Contohnya:
*Kita mesti bertolak ansur agar semua pihak berpuas hati.
*Cuba bertanya pada orang tua itu kalau-kalau dia mengetahuinya.
g) Keterangan cara
Keterangan cara ialah unsur yang menerangkan gaya atau kaedah sesuatu
perbuatan atau kejadian berlaku. Kata hubung keterangan cara ialah dengan.
Contohnya:
*Pemuda itu datang dengan menaiki kereta api.
*Mereka ke sekolah dengan menunggang basikal.
h) Keterangan tujuan
Keterangan tujuan ialah unsur yang menerangkan maksud bagi sesuatu
perbuatan atau kejadian. Kata hubung keterangan tujuan adalah seperti untuk,
demi, dan bagi. Contohnya:
*Para pemimpin menyusun rancangan ekonomi untuk meningkatkan taraf hidup
rakyat.
i) Keterangan perbandingan
Keterangan perbandingan ialah unsur yang menerangkan sesuatu kejadian
yang menjadi persamaan. Kata hubung keterangan perbandingan adalah seperti macam,seolah-olah, seakan-akan, ibarat,
bagaikan dan bak. Contohnya:
*Dia kebingungan bagai rusa masuk kampung.
*Hatinya hancur seperti kaca terhempas ke batu.
AYAT MAJMUK CAMPURAN
Ayat majmuk campuran
ialah ayat yang mengandungi lebih daripada satu jenis ayat, yakni terdiri
daripada campuran ayat tunggal dengan ayat majmuk atau deretan berbagai-bagai
jenis ayat majmuk. Ayat sedemikian biasanya panjang.Contohnya:
a) Ahmad sedang membaca buku tetapi kawan-kawannya yang sudah letih lesu
telah lama tidur.
Ayat ini terdiri daripada ayat majmuk gabungan yang
disambungkan dengan kata hubung tetapi. Ayat pertama ialah Ahmad sedang membaca
buku sementara ayat yang kedua ialah kawan-kawannya yang sudah letih lesu telah
lama tidur. Ayat yang kedua ini merupakan ayat majmuk juga kerana terdapat ayat
relatif, iaitu yang sudah letih lesu, dipancangkan ke dalamnya.
AYAT MAJMUK PASIF
Kesemua ayat majmuk aktif ini, jika mengandungi kata kerja transitif,
boleh dijadikan ayat pasif. Contohnya:
1) Ayat majmuk gabungan
a) Aktif : Saya minum air
dan Aminah makan nasi.
b) Pasif : air saya minum
dan nasi dimakan oleh Aminah
2) Ayat majmuk relatif
a) Aktif : Mereka menonton
wayang yang lucu itu.
b) Pasif : Wayang yang
lucu itu ditonton oleh mereka.
3) Ayat majmuk komplemen : komplemen objek
a) Aktif : Guru
menerangkan bahawa ujian akan bermula pada bulan hadapan.
b) Pasif : Bahawa ujian
akan bermula pada bulan hadapan diterangkan oleh guru.
4) Ayat majmuk keterangan
a) Aktif : Ali akan
membeli buku itu kalau ayah membenarkannya.
b) Pasif : Buku itu akan
dibeli oleh Ali kalau ayah membenarkannya.